BÀI VIẾT MỚI

Minh Phương

Minh Phương

Kế hoạch tổ chức các Trại sáng tác của Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật tại các Nhà sáng tác trong tháng 9/2018

Trong tháng 9/2018, Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật tổ chức các Trại sáng tác tại các Nhà sáng tác trực thuộc trung tâm.

I. Trại sáng tác âm nhạc đề tài “Huế xưa và nay”

DANH SÁCH HỘI VIÊN LIÊN HIỆP VĂN HỌC NGHỆ THUẬT
THỪA THIÊN HUẾ VÀ HỘI NHẠC SĨ VIỆT NAM
DỰ TRẠI SÁNG ÂM NHẠC ĐỀ TÀI “ HUẾ XƯA VÀ NAY”
(07/9/2018 – 14/9/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Đỗ Hồng Quân Âm nhạc
2 Hồ Đăng Thanh Ngọc Âm nhạc
3 Nguyễn Đức Trinh Âm nhạc
4 Vũ Duy Cương Âm nhạc
5 Vũ Thiết Âm nhạc
6 Phú Quang Âm nhạc
7 Giáng Son Âm nhạc
8 Tôn Thất Lập Âm nhạc
9 Võ Đăng Tín Âm nhạc
10 Đinh Công Thuận Âm nhạc
11 Hồ Trọng Tuấn Âm nhạc
12 Xuân Phương Âm nhạc
13 Tuấn Phương Âm nhạc
14 Lê Minh Sơn Âm nhạc
15 Trầm Tích Âm nhạc

II. Nhà sáng tác Tam Đảo:

1. DANH SÁCH HỘI VIÊN HỘI VĂN NGHỆ DÂN GIAN VIỆT NAM
DỰ TRẠI SÁNG TÁC TAM ĐẢO (5/9/2018 – 19/9/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Vàng Thung Chúng VNDG
2 Chảo Chử Chấn VNDG
3 Đoàn Trúc Quỳnh VNDG
4 Nguyễn Văn Quang VNDG
5 Sử Văn Ngọc VNDG
6 Phạm Thị Toán VNDG
7 Võ Văn Bửu Thiết VNDG
8 Trần Thị Ngọc Ly VNDG
9 Nguyễn Thụy Nhã VNDG
10 Nguyễn Đức Tuấn VNDG
11 Nguyễn Thanh Thuận VNDG
12 Nguyễn Hữu Hiếu VNDG
13 Trần Minh Thương VNDG
14 Trần Hoài Anh VNDG
15 Phan Thị Phượng VNDG

2. DANH SÁCH HỘI VIÊN HỘI NHÀ VĂN VIỆT NAM
DỰ TRẠI SÁNG TÁC TAM ĐẢO (10/9/2018 – 09/10/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Hoàng Quốc Hải Văn học

II. Nhà sáng tác Đà Nẵng:

1. DANH SÁCH HỘI VIÊN VĂN HỌC NGHỆ THUẬT PHÚ THỌ
DỰ TRẠI SÁNG TÁC ĐÀ NẴNG (5/9/2018 – 19/9/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Đỗ Quốc Long Văn xuôi
2 Đỗ Thu Quân Văn xuôi
3 Nguyễn Xuân Quang Văn xuôi
4 Phùng Phương Quý Văn xuôi
5 Nguyễn Văn Viễn Văn xuôi
6 Vũ Thị Kim Liên Thơ
7 Nguyễn Tùng Minh Thơ
8 Dương Quốc Vinh Thơ
9 Nguyễn Anh Dũng Âm nhạc
10 Nguyễn Phạm Khanh Âm nhạc
11 Đỗ Ngọc Dũng Mỹ thuật
12 Dương Ngọc Hà Mỹ thuật
13 Đinh Quang Tú VHNT DTTS
14 Trần Hồng Bàng Nhiếp ảnh
15 Ngô Chí Thành Nhiếp ảnh

2. DANH SÁCH HỘI VIÊN VĂN HỌC NGHỆ THUẬT TIỀN GIANG
DỰ TRẠI SÁNG TÁC ĐÀ NẴNG (21/9/2018 – 05/10/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Lê Ngân Âm nhạc
2 Phan Hiếu Lễ Âm nhạc
3 Bùi Tuấn Kiệt Âm nhạc
4 Huỳnh Thị Thu Trang Văn học
5 Trịnh Thị Cẩm Văn học
6 Nguyễn Thị Ngọc Lệ Văn học
7 Võ Tấn Cường Văn học
8 Nguyễn Thanh Xuân Văn học
9 Nguyễn Ngọc Phan Văn học
10 Nguyễn Thanh Hải Văn học
11 Phạm Hữu Tiến Nhiếp ảnh
12 Dương Hoàng Lộc Nhiếp ảnh
13 Lương Hồng Sơn Nhiếp ảnh
14 Trần Hiền Nhiếp ảnh
15 Lý Bé Nhiếp ảnh

IV. Nhà sáng tác Nha Trang:

1. DANH SÁCH HỘI VIÊN HỘI VĂN HỌC NGHỆ THUẬT NGHỆ AN
DỰ TRẠI SÁNG TÁC NHA TRANG (04/9/2018 – 18/9/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Nguyễn Thị Vân Anh Thơ
2 Võ Ngọc Sơn Thơ
3 Hoàng Cẩm Thạch Thơ
4 Văn Quyền Thơ
5 Kha Thị Thường Văn
6 Hoàng Chỉnh Văn
7 Hoàng Hải Thọ Mỹ thuật
8 Nguyễn Trọng Hiệp Mỹ thuật
9 Hồ Xuân Thanh Ảnh
10 Cao Đình Đông Ảnh
11 Văn Hoành Ảnh
12 Nguyễn Minh Lạc Âm nhạc
13 Phan Văn Thành Âm nhạc
14 Phạm Đức Nguyên Âm nhạc
15 Võ Văn Hải Lý luận phê bình

V. Nhà sáng tác Đà Lạt:

1. DANH SÁCH HỘI VIÊN NHÀ XUẤT BẢN QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN
DỰ TRẠI SÁNG TÁC ĐÀ LẠT (05/9/2018 – 29/9/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Lê Ngọc Minh Văn học
2 Khuất Quang Thụy Văn học
3 Nguyễn Hữu Quý Thơ

2. DANH SÁCH HỘI VIÊN HỘI ĐIỆN ẢNH VIỆT NAM
DỰ TRẠI SÁNG TÁC ĐÀ LẠT (14/9/2018 – 23/9/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Đặng Nhật Minh Kịch bản
2 Nguyễn Thu Dung Kịch bản
3 Phạm Nhuệ Giang Kịch bản
4 Nguyễn Thanh Vân Kịch bản
5 Đặng Thu Trang Kịch bản
6 Nguyễn Thị Thu Kịch bản
7 Tống Thị Phương Dung Kịch bản
8 Lê Anh Thúy Kịch bản
9 Nguyễn Anh Dũng Kịch bản
10 Đình Giáo Kịch bản
11 Võ Nguyên Thủy Kịch bản
12 Trần Quốc Sơn Kịch bản
13 Tạ Thị Huệ Kịch bản
14 Đỗ Khánh Toàn Kịch bản
15 Trần Văn Thủy Kịch bản
16 Lê Nguyên Thủy Kịch bản
17 Phạm Thị Sông Thu Kịch bản
18 Nguyễn Hà Bắc Kịch bản
19 Trần Duy Hinh Kịch bản
20 Trần Quang Minh Kịch bản

3. DANH SÁCH HỘI VIÊN VĂN HỌC NGHỆ THUẬT CÁC DÂN TỘC THIỂU SỐ VIỆT NAM
DỰ TRẠI SÁNG TÁC ĐÀ LẠT (18/9/2018 – 02/10/2018)
 
Số TT Họ và tên Chuyên ngành
1 Y Phương Văn học
2 Lê Thị Bích Hồng Văn học
3 Lương Định Văn học
4 Kim Thu Văn học
5 Nguyễn Vũ Hậu Nhiếp ảnh
6 Võ Huy Minh Nhiếp ảnh
7 Trần Minh Văn học
8 Lộc Bích Kiệm Văn học
9 Đinh Đức Cần Văn học
10 Lê Văn Quỳnh Văn học
11 Phạm Kim Khánh Văn học
12 Nguyễn Phi Khanh Nhiếp ảnh
13 Trần Thái Hồng Văn học
14 Hoàng Quàng Uyên Văn học
15 Vi Hồng Nhân Văn học

Chùm ca khúc của các tác giả Trọng Dự và Ninh Quốc Vụ - Hội văn học nghệ thuật Nam Định

Ca khúc: ĐÀ LẠT KHÚC TÌNH CA - Nhạc và lời: Trọng Dự - Hội văn học nghệ thuật Nam Định, sáng tác tại Nhà sáng tác Đà Lạt tháng 8-2018.

cakhucdalat

**************

Ca khúc: GỬI NGƯỜI TRONG ẤY - Nhạc: Ninh Quốc Vụ; Thơ: Phạm Ngọc Khánh - Hội văn học nghệ thuật Nam Định, sáng tác tại Nhà sáng tác Đà Lạt tháng 8-2018.

cakhucdalat 1

Chùm thơ của các tác giả Đỗ Phú Nhuận và Phạm Phú Lâm - Hội văn học nghệ thuật Nam Định

Tác giả: Đỗ Phú Nhuận - Hội văn học nghệ thuật Nam Định – Sáng tác tại Nhà sáng tác Đà Lạt tháng 8-2018

NGƯỜI SẼ VỀ TỪ BIỂN

Mong manh trắng
dịu dàng tinh khiết
phập phồng rơi từng giọt hoa sưa
Hoa thầm nhắc tháng Ba rồi đấy
mà người đang ngoài đảo
nắng hay mưa?
 
Tháng Ba biển bình yên
tháng Ba nay động biển
đảo đá Trường Sa, đảo cát Hoàng Sa…
Đôi mắt cũ thòm thèm vùng biển mới
lì lợm giàn khoan
giữa sáng – tối nhạt nhòa.
 
Biển lắng lại
người sẽ về từ biển
sóng mặn khơi xa bình lặng trước sân nhà
Mắt lá nõn nói lời thương ngày đợi
Nhạt đêm – cây trở mình mới một mùa hoa.
 
*************
 
Tác giả: Phạm Phú Lâm - Hội văn học nghệ thuật Nam Định – Sáng tác tại Nhà sáng tác Đà Lạt tháng 8-2018
 

NGƯỜI DẪN MÙA XUÂN

Buốt chiều chập tối mưa thu đổ
Phòng thêu tranh vẫn sáng bừng tranh
Mai vàng bung nắng theo tay nhỏ
Em dẫn mùa xuân đến ấm anh.

 

ĐÀ LẠT ĐÔNG KHUYA

Đà Lạt đêm đông, khuya càng lạnh
Chăn choàng sao giấc chẳng tròn canh
Chập chờn ải Bắc người bồng súng
Chong đèn em dậy khắc hình anh.

Họp tổ chức cơ cấu cán bộ cấp phòng của Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật

Ngày 30/8/2018, tại Hội trường Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật đã diễn ra cuộc họp về tổ chức cơ cấu cán bộ cấp phòng của Trung tâm.

Chủ trì cuộc họp là ông Huỳnh Văn Ngàn – Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật. Thành phần tham dự gồm toàn thể cán bộ, viên chức và người lao động tại Trung tâm.

Thực hiện chủ trương của Đảng và Chính phủ, cũng như ý kiến chỉ đạo của Bộ, Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật đã hợp nhất hai phòng Hành chính tổng hợp và Kế hoạch tài vụ thành phòng Hành chính tổng hợp với Trưởng phòng là bà Phạm Thị Hạnh. Bên cạnh đó, theo quyết định 2656/QĐ-BVHTTDL về việc quy định lại chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Trung tâm, hiện nay Trung tâm đã thành lập một phòng chức năng mới là phòng Hỗ trợ hoạt động sáng tác. Từ đó, nhiệm vụ cấp thiết đề ra là cần bổ sung các cán bộ đủ năng lực, điều kiện vào các vị trí lãnh đạo cấp phòng đang khuyết, nhằm ổn định và phát triển các phòng theo đúng chức năng và nhiệm vụ mới được giao.
 
hopcanbophongthang8 2018
Tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm tại cuộc họp

Kết luận cuộc họp, ông Huỳnh Văn Ngàn rất phấn khởi và vui mừng khi đã lựa chọn được những cán bộ tốt, có năng lực, có khả năng phát triển và có tín nhiệm cao vào các vị trí lãnh đạo tại Trung tâm. Ông yêu cầu phòng Hành chính tổng hợp nhanh chóng hoàn tất các thủ tục, chuẩn bị để trao quyết định bổ nhiệm chính thức trong thời gian đầu tháng 9/2018.

Lễ hội truyền thống ở La Xuyên - Nghiên cứu văn nghệ dân gian của Nguyễn Thị Cảnh Dương - Hội văn học nghệ thuật Nam Định

LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG Ở LA XUYÊN
Tác giả: Nguyễn Thị Cảnh Dương – Hội văn học nghệ thuật Nam Định – Sáng tác tại Nhà sáng tác Đà Lạt tháng 8-2018.

Lễ hội là hoạt động văn hóa tín ngưỡng đã tồn tại từ bao đời nay. Người dân Việt Nam đã sớm tạo dựng cho mình nhiều hoạt động trong lễ hội đáp ứng ngày càng cao nhu cầu đòi hỏi trong đời sống tâm linh con người. Những hoạt động tín ngưỡng phong phú đa dạng đó thấm sâu đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” là niềm tự hào của người dân Việt Nam ngày càng được phát huy. Đảng và Nhà nước ta đã đánh giá rất cao những giá trị văn hóa, đã đề ra những định hướng đúng đắn để xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.

Hoạt động lễ hội truyền thống ở La Xuyên phong phú như bao miền quê Việt Nam khác. Từ trong mỗi gia đình cùa người dân nơi đây đều có ban thờ cúng tổ tiên, có nhà thờ Họ; làng có di tích kiến trúc khá đẹp thờ Thành hoàng làng, thờ Thánh Mẫu... Những sinh hoạt tôn giáo trong những ngày lễ tiết trong năm; những tục lệ nghi thức trong lễ hội làng ở La Xuyên đã phản ánh sâu sắc sự ngưỡng mộ tri ân đối với các bậc tiền nhân. Trong sâu thẳm đời sống tâm linh lòng người ai cũng cầu mong cho Quốc thái dân an; thụ hưởng thái bình, làm ăn may mắn đời sống mãi mãi đi lên.

Ngay từ đầu năm khi tết đến người dân La Xuyên đã bộn bề trong việc chuẩn bị đón chào năm mới. Từ trong mỗi gia đình, nhà nào cũng lo tu chỉnh dọn dẹp trang hoàng nhà cửa, lo vệ sinh quét dọn đường làng, ngõ xóm sạch sẽ phong quang chào đón xuân về. Trong làng luôn rộn rã tiếng cười, tiếng chào hỏi nhau trong niềm vui và ngập tràn hạnh phúc.

Sau tết ông Táo về trời (23 tháng Chạp) các chức sắc và bô lão trong làng tề tựu về đình để lo bàn việc lễ Tất niên cho làng xã tại đình và tìm chủ tế trong 3 ngày tết. Đã thành lệ lâu nay ở La Xuyên người được tiến cử dâng nhang cửa Thánh phải là người cao tuổi, tâm tính khoan hòa, gia đình hòa thuận, song toàn. Trong năm làm ăn thịnh đạt. Gia đình không có tang gia ...

Đêm 30 Tết. Người dân La Xuyên kéo nhau ra đình đón chào năm mới. Mọi người ai cũng hồ hởi phấn khởi. Họ chúc tụng nhau bước sang năm mới với vạn sự tốt lành. Họ hòa giải với nhau những chuyện chẳng lành trong năm qua. Ho say sưa trao đổi với nhau những kinh nghiệm làm ăn cầu mong sang năm mới có nhiều bước tiến xa hơn.

Khi giao thừa đến. Trong thời khắc thiêng liêng giao hòa âm dương trời đất, một nghi lễ trọng thể được diễn ra giữa sân đình làng. Tiếng chiêng trống nổi lên vang động; pháo nổ liên hồi đón mừng năm mới mọi người yén lặng đón nghe Thư chúc Tết cúa Chủ tịch nước. Tiếng trống tiếng chiêng vẫn ngân lên. Kết thúc buổí lễ. Mỗi người một bó đuốc trong tay (đã được chuẩn bị tứ trước) vái lạy Thánh. Ngọn lửa từ trong đình phủ rước ra sân đình. Từ ngọn lửa thiêng này hàng trăm bó đuốc của dân làng được châm lên rồi chuyển tỏa về các dòng họ, gia đình. Những bó đuốc như những ngọn lửa thiêng xua đi những rủi ro của năm cũ và đưa đến những niềm vui ấm áp cho mọi nhà... Đường làng sáng rực từ những ngọn lửa thiêng đón chào năm mới. Trong sâu thẳm mọi người ai cũng thầm mong được Thành hoàng, Thánh Mẫu và Tổ tiên dòng họ phù hộ độ trì bước sang năm mới có nhiều sức khỏe, niềm vui, hạnh phúc và làm ăn phát tài...

Trong không khí đón tết cổ truyền dân tộc, người dân Việt Nam nói chung hay người dân La Xuyên huyện Ý Yên; huyện Vụ Bản (Thiên Bản xưa) nói riêng rất hồ hởi phấn khởi trong việc du xuân xuất hành đầu năm; đặc biệt thú chơi chợ xuân. Thú du xuân chơi chợ đó được truyền mãi trong ca dao phổ biến ở vùng đất này:
Mồng Một chơi cửa chơi nhà
Mồng Hai chơi điếm
Mồng Ba chơi đình
Mồng Bốn chơi chợ Quá Linh
Mồng Năm chợ Trình
Mồng Sáu chợ Gôi
Nghỉ ngày mồng Bảy mà thôi
Bước sang mồng Tám đi chơi chợ Viềng ...

Ngày mồng 6 tháng giêng (âm lịch) hội thợ mộc cùa làng La Xuyên tổ chức lễ ngành nghề. Đây là tổ chức phường hội của những người làm cùng nghề ở địa phương. Họ lo phân công nhau chuẩn bị trước từ kinh phí đến việc lo sắm lễ rồi cùng nhau ra đình lễ tạ ông Tổ nghề mộc thờ tại đình. Buổi lễ thật trang trọng những người thợ mộc cẩn cáo những thành công của mình với Tổ Sư ... Đây còn là dịp để họ gặp nhau, trao đổi với nhau về những kinh nghiệm làm ăn, kết nạp thêm hội viên mới và chuẩn bị bắt đầu vào việc làm ăn trong năm mới.

Sang tháng Ba (âm lịch) trong tiết thanh minh ấm áp; khi cả nước hướng về ngày giỗ tổ Hùng Vương (10 tháng Ba) tại đất tổ Phú Thọ; lễ hội đình làng La Xuyên cũng được mở ra trong dịp này. Lễ hội La Xuyên mở ra từ 10 đến 15 tháng Ba (Âm lịch). Từ xưa tới nay những năm Tý, Ngọ, Mão, Dậu hội được mở ra với quy mô lớn hơn những năm khác. Khi bước vào kỳ hội, các chức sắc và hội đồng hương lão tề tựu họp bàn chuẩn bị chương trình hội. Nhân dân trong làng từ mỗi gia đình cho tới các chi giáp trong làng cũng náo nức chuẩn bị. Đường làng ngõ xóm được tu chỉnh và vệ sinh sạch sẽ phong quang, còn trồng cây nêu, dựng cổng chào đón khách. Đình phủ được sửa sang; các đồ thờ được lau rửa sáng bóng. Cờ lọng, các đồ tế tự tinh tươm. Dân làng còn tổ chức lễ rước nước từ cầu Tào về đình để làm lễ tẩy trần sau đó mới mở cửa Thánh, cửa chùa. Sau lễ rước nước là lễ rước chân nhang từ Phủ Dầy, xã Kim Thái huyện Vụ Bản (Thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh) về phủ La Xuyên.

Ngày chính hội, làng La Xuyên thật đông vui nhộn nhịp. Người dân địa phương cùng quý khách thập phương đồ dồn về đình, phủ dự hội, tham gia lễ rước Thánh từ đình, phủ La Xuyên lên chùa dâng hương cửa Phật. Một lễ rước rất uy nghi tề chỉnh. Đi đầu đoàn rước là hàng chục lá cờ ngũ hành sắc màu rực rỡ. Sau đó là phường bát âm tấu lên những bản nhạc lễ gây không khí vui tươi sống động nhưng rất trang nghiêm. Tiếp đến là đoàn người vác những nghi trượng, bát biểu, chấp kích đi trước kiệu bát cống rước các Thánh do các trai làng đầu đội nón dứa, mình mặc áo sa, quần trắng, chân quấn xà cạp đỏ khiêng kiệu được sơn son thiếp vàng. Sau kiệu là các đội tế. Đội tế nữ quan mặc áo choàng ngũ sắc lấp lánh ánh sa rực rỡ. Đội ngũ lôi với trống cái, trống con, thanh la, não bạt cầm nhịp cho đoàn rước. Sau cùng là hội đồng hương lão kỳ hào chức sắc cùng nhân dân địa phương và quý khách thập phương tham gia lễ rước. Đội hình rước kéo dài nhộn nhịp mà trang nghiêm. Những âm thanh réo rắt của nhạc lễ lưu thủy, hành vân, kim tiền; cùng với mầu sắc rực rỡ của những cỗ kiệu và các đồ tế khí được sơn son thếp vàng..Màu cờ sắc áo của đoàn người tham gia lễ rước đi trên những con đường quanh co trong làng xóm đã thực sự bừng lên sức sống, sức mạnh tinh thần ẩn chứa bao giá trị văn hóa đích thực của người Việt Nam... Sau lễ dâng hương chiêm bái cửa Phật, đoàn rước lại tề chỉnh rước từ chùa về đình phủ để làm lễ chính va lễ tế Thành hoàng và đức Thánh Mẫu. Sân đình phủ lúc này đông vui chưa từng thấy. Cửa đình làm lễ dâng hương và lễ tế các vị Thành hoàng. Cửa Phủ lễ dâng hương đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh... Dàn nhạc giữ nhịp, trống cái cầm chầu. Đội tế nữ quan mặc áo choàng ngũ sắc làm lễ dâng hương và hát những bài ca cầu thành kính. Dân làng và thập phương trật tự đứng xung quanh chiêm ngưỡng và tưởng vọng.

Trong những ngày hội làng mở cũng là ngày mọi gia đình trong làng sửa cỗ cúng dâng ở Tổ đường và sắm lễ hương hoa ra đình, phù và lên chùa cầu phúc... Từ các chi giáp dòng họ đều có lễ ra dâng cửa Thần nhà Thánh. Những mâm cỗ dâng cúng nhiều khi được trưng bày như một tác phẩm nghệ thuật. Dân làng còn nhớ mãi mâm cỗ cây khung bằng đốt mía. Cấu trúc theo hình tháp cao từ mặt đất tới mái nhà. Mỗi tầng tháp xòe ra như một bông hoa được xếp bằng hoa trái nhiều màu. Có mâm lễ bánh, xôi được tạo như những bông hoa, rồng phượng, Lã Vọng câu cá... rất đẹp mắt và sinh động. Sau lễ dâng hương, những mâm cỗ này đều được đem ra chấm giải và có thưởng. Giải thưởng tuy nhỏ chỉ là vài ba vuông vải đỏ hoặc là chiếc gương soi nhưng đó là cả một sự động viên rất lớn của dân làng đối với người thắng cuộc; là cả điều may mắn tốt lành mà Thánh ban cho để việc làm ăn trong năm mới nhiều thắng lợi và hanh thông.

Trong khi ở đình, phủ La Xuyên tiến hành tế lễ trang nghiêm thì cũng là lúc ngoài sân đình diễn ra nhiều trò chơi vui nhộn. Đó là những hoạt động hội; những sinh hoạt văn hóa tinh thần, những sáng tạo nghệ thuật cùa bà con nơi đây đã tạo nên bản sắc văn hóa rất riêng của mình. Những cuộc đua tài: Đấu vật, cờ người ... Những trò chơi: Đu tiên, xếp chữ... Trên đường làng các đội kỳ lân, múa rồng cờ rong trống mở vào các gia đình múa chúc phúc những người cao tuổi. Buổi tối khu vực đình phủ nhộn nhịp rộn rã hơn trong tiếng ca khoan thai sâu lắng của ca trù và ngọt ngào bay bổng của giọng hát chầu văn. Ngoài sân đình đám hát chèo say sưa như níu chân người lại. Đây chính là những sáng tạo văn hóa mà người dân La Xuyên tạo ra để được thưởng thức và đóng góp vào sự phong phú sinh động của hội làng góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam...

Đêm giã hội làng có đốt pháo bông cáo từ trời đất cầu phúc cho dân làng sức khỏe làm ăn vượng tiến, hanh thông.

Bế mạc Trại sáng tác văn học nghệ thuật Nam Định 2018 tại Nhà sáng tác Đà Lạt

Ngày 24/8/2018, tại Nhà sáng tác Đà Lạt đã bế mạc Trại sáng tác văn học nghệ thuật do Hội văn học nghệ thuật Nam Định phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật tổ chức.

Tham dự buổi bế mạc có ông Nguyễn Công Thành - Chủ tịch; ông Vũ Xuân Dương – Phó chủ tịch Hội văn học nghệ thuật Nam Định; ông Võ Văn Quốc Bình – Giám đốc Nhà sáng tác Đà Lạt. Khách mời có ông Hà Hữu Nết – Phó Chủ tịch hội văn học nghệ thuật Lâm Đồng.

bemacnamdinht8 2018

Phát biểu tại buổi bế mạc, ông Nguyễn Công Thành đã có những báo cáo đánh giá về Trại sáng tác. Theo đó, các văn nghệ sỹ đã làm việc với cường độ cao, tập trung cho việc sáng tác các tác phẩm. Các cuộc thảo luận chuyên môn nghiệp vụ được tổ chức liên tục nhằm trao đổi kinh nghiệm viết và cách khơi dậy cảm xúc trong các văn nghệ sỹ. Đoàn cũng tổ chức nhiều hoạt động ngoại khoá như đi tham quan thực tế các địa danh nổi tiếng trong vùng, tham dự lễ hội của đồng bào K’Ho, tham dự các buổi giao lưu với Hội văn học nghệ thuật Lâm Đồng, Hội Kiều học tỉnh Lâm Đồng. Các hoạt động này đã tạo thêm vốn sống và năng lượng cảm xúc mới mẻ cho các văn nghệ sỹ, đổi mới cảm quan và tư duy sáng tạo nghệ thuật, làm cơ sở tạo nên những tác phẩm chất lượng.

bemacnamdinht8 2018 1
Các văn nghệ sỹ chụp ảnh lưu niệm với lãnh đạo Nhà sáng tác Đà Lạt

Trại sáng tác đã thu về 40 tác phẩm, bao gồm: 11 bài thơ, 03 truyện ngắn, 5 tác phẩm nghiên cứu lý luận phê bình, 03 kịch bản sân khấu, 06 tác phẩm mỹ thuật, 07 tác phẩm nhiếp ảnh, 05 tác phẩm âm nhạc.

 

Bế mạc Trại sáng tác văn học về đề tài "Lực lượng vũ trang - Chiến tranh cách mạng"

Sáng 22/8/2018, tại Nhà sáng tác Đại Lải, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật tổ chức bế mạc Trại sáng tác văn học về đề tài "Lực lượng vũ trang - Chiến tranh cách mạng".

Trong thời gian tham gia trại sáng tác, các trại viên đã được một số nhà văn, nhà thơ, nhà lý luận phê bình trao đổi về lý thuyết, phương pháp, kinh nghiệm sáng tác các thể loại văn xuôi, thơ và vai trò dẫn dắt, phổ biến tác phẩm của Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Đồng thời, các trại viên được tạo điều kiện tham quan thực tế một số danh lam, thắng cảnh, di tích lịch sử ở một số địa phương trong tỉnh để tạo nguồn cảm hứng, lấy tư liệu sáng tác.

Trong 15 ngày sáng tác, các trại viên đã sáng tác các bản thảo tiểu thuyết, trường ca, truyện, ký tương đối hoàn chỉnh và đạt chất lượng. Phần lớn các tác phẩm ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước, khắc họa hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ trong thời chiến và thời bình. Tiêu biểu là các tác phẩm: "Trôi theo phận nước", "Gối lên đầu sóng", "Lính Tăng",… Sau khi bế mạc trại, Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân sẽ tiếp tục thu nhận bản thảo hoàn thiện của các nhà văn, nhà thơ.

Kết thúc đợt mở trại, các tác giả đã hoàn thiện và sáng tác mới được 6 tiểu thuyết, 3 trường ca, 5 tập bút ký và 2 đề cương tiểu thuyết. Một số tác phẩm có chất l­ượng tốt sẽ được Ban Tổ chức gửi về Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Phát thanh – Truyền hình Việt Nam để đăng tải, phát sóng.

Bế mạc Trại sáng tác văn học về đề tài "Lực lượng vũ trang - Chiến tranh cách mạng"

Sáng 22/8/2018, tại Nhà sáng tác Đại Lải, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật tổ chức bế mạc Trại sáng tác văn học về đề tài "Lực lượng vũ trang - Chiến tranh cách mạng".

Trong thời gian tham gia trại sáng tác, các trại viên đã được một số nhà văn, nhà thơ, nhà lý luận phê bình trao đổi về lý thuyết, phương pháp, kinh nghiệm sáng tác các thể loại văn xuôi, thơ và vai trò dẫn dắt, phổ biến tác phẩm của Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Đồng thời, các trại viên được tạo điều kiện tham quan thực tế một số danh lam, thắng cảnh, di tích lịch sử ở một số địa phương trong tỉnh để tạo nguồn cảm hứng, lấy tư liệu sáng tác.

Trong 15 ngày sáng tác, các trại viên đã sáng tác các bản thảo tiểu thuyết, trường ca, truyện, ký tương đối hoàn chỉnh và đạt chất lượng. Phần lớn các tác phẩm ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước, khắc họa hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ trong thời chiến và thời bình. Tiêu biểu là các tác phẩm: "Trôi theo phận nước", "Gối lên đầu sóng", "Lính Tăng",… Sau khi bế mạc trại, Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân sẽ tiếp tục thu nhận bản thảo hoàn thiện của các nhà văn, nhà thơ.

Kết thúc đợt mở trại, các tác giả đã hoàn thiện và sáng tác mới được 6 tiểu thuyết, 3 trường ca, 5 tập bút ký và 2 đề cương tiểu thuyết. Một số tác phẩm có chất l­ượng tốt sẽ được Ban Tổ chức gửi về Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Phát thanh – Truyền hình Việt Nam để đăng tải, phát sóng.

Chùm thơ của tác giả Đinh Hồng Nhung - Hội văn học nghệ thuật Lai Châu

Chùm thơ của tác giả Đinh Hồng Nhung - Sáng tác tại Trại Văn học nghệ thuật Lai Châu 2018, Nhà sáng tác Đà Nẵng tháng 8-2018.

HUYỀN TÍCH 
 
Lật giở những rêu phong
Tôi tìm về thánh địa
Nghe thầm thì chuyện kể
Từ huyền tích bao đời...
 
Điệu áp sa ra vui
Dẻo mềm tay vũ nữ
Nụ cười nào hé nở
Dẫn đường về Cham pa...
 
Này đây bao tháp cổ
Này cột đá, phù điêu
Này những bình thạp gốm
Kể ta nghe bao điều.
 
Hoa mọc trên phế tích 
Thánh địa buồn trầm ngâm 
Mây xanh màu xanh cũ
Sắc trời như ngàn năm.
 
Suối nhỏ dòng trong vắt
Nói ta nghe điều gì
Khuya nào vũ nữ tắm
Mà trăng còn say mê...
 
Những con đường đá cổ
Những bậc thang nhẵn lì
Ngọn tháp già gửi gió
Saranai tình si...
 
**********

TIẾNG HÒ Ở HOÀNG SA

Đà Nẵng mùa thu, giờ ai nhớ biển
Hoàng Sa ơi...sóng có gọi bến bờ
Những đội lính ra đi từ ngày đó
Mộ gió khắc hình sử Việt ta xưa.
 
Dân tộc tôi hướng biển Đông mở đất
Đoàn thuyền nan vượt dặm biển tìm đường 
Dải cát vàng tên Hoàng Sa từ ấy
Thành một phần Tổ Quốc ở biên cương.
 
Hoàng Sa ơi...nơi trập trùng sóng gió 
Giờ vây quanh là những kẻ muộn đường 
Bởi tham quá nên lao vào tranh cướp
Ta một mình giữa những kẻ bất lương...
 
Hoàng Sa nhé, giữa rừng gươm kẻ ác
Vẫn vững tin có công lý dẫn đường
Mảnh đất nhỏ nhuộm máu người đất Việt
Bao năm rồi nỗi nhớ mãi rưng rưng...
 
Hoàng Sa nhé...dầu xa trăm hải lý
Dặm đường xa vời vợi vẫn tìm về
Mảnh sứ Việt trong cát còn mãi kể
Tiếng hò nào xứ Quảng gió còn nghe...

Tháng Giêng xứ Núi - tản văn của Lê Thuỳ Giang - Hội văn học nghệ thuật Lai Châu

Tản văn của tác giả Lê Thuỳ Giang - Sáng tác tại Trại văn học nghệ thuật Lai Châu 2018, Nhà sáng tác Đà Nẵng tháng 8-2018. 

TẢN VĂN: THÁNG GIÊNG XỨ NÚI

          Một điều thật tự nhiên rằng ai cũng yêu mùa Xuân. Trong vòng xoay của đất trời, tháng Giêng là tháng bắt đầu của mùa Xuân, của một năm mới với những nét tinh khôi, tươi mới, vừa đẹp vừa căng tràn sức sống nên mọi người càng yêu mến tháng Giêng hơn. Người ta chờ đón tháng Giêng với những mong đợi, háo hức lạ thường. Ai cũng muốn rằng cái mới lạ, đổi thay về thời gian tạo hoá sẽ đem lại những điều mới mẻ, tốt lành, may mắn cho con người và cho xã hội. Có thể nói, Tây Bắc mùa nào cũng đẹp và đam mê đến nao lòng. Nhưng mùa xuân nơi đây đẹp hơn bao giờ hết. Nhất là tháng Giêng - tự nó đã vẽ nên một bức tranh tuyệt mĩ về sự sống và đưa ta phiêu du về một vùng đất cội nguồn thấm đượm màu huyền thoại….

    Tháng Giêng biếc như lá…
   Khép lại sự lụi tàn của mùa Đông là một sự tơ nõn của cảnh vật tháng Giêng. Dường như ai cũng biết cái quy luật tự nhiên ấy của sự sống. Ấy vậy mà khi mùa Xuân tới, đứng trước cái mơn mởn, tươi non của cây lá, ta vẫn mang một nỗi bất ngờ đầy nguyên sơ. Tháng Giêng về với mảnh đất Tây Bắc vừa quen lại vừa lạ. Ai đó từng nói tháng Giêng là tháng lộng lẫy của mười hai tháng, tháng tiếng hót các loài chim, tháng vương miện các loài hoa, tháng hạnh phúc trăm thứ quả, cũng không phải là quá.
 
Bầu trời Tây Bắc sang xuân trong vắt như ánh mắt trẻ thơ. Và mây trời trắng mềm như bông. Mây vắt ngang qua những đỉnh núi cao vút, mỗi bình minh lại chuyển sang hồng rực, long lanh muôn sắc như chiếc khăn piêu của người con gái Thái.

Trên bầu trời, từng đàn chim én chao nghiêng. Một cảm giác thật bình yên và thơ mộng. Đâu đây trên những thửa ruộng bậc thang, những chú chim sẻ, chim ngói lại rộn ràng tắm nắng, khi khác lại chí chách nói chuyện trên mái nhà. Con chim hoạ mi đơn lẻ đang cất tiếng hót thiết tha tìm bạn cặp đôi…

Các cụ ta xưa thường nói Tháng Giêng rét đài, ý nói thời tiết trong khoảng thời gian này là lý tưởng cho cây cối đâm chồi nảy lộc, dù còn đang cữ rét. Tiết trời tháng Giêng Tây Bắc khi ấy bồng bột, hiền lành và tơ nõn như trẻ thơ. Nắng hiền hoà, dịu nhẹ. Gió thoang thoảng mùi hương đồng nội thơm mát. Những chồi xanh, lộc biếc non tơ làm dịu mát tâm hồn.

Tháng Giêng còn thêm chút lãng đãng, mềm mại bởi những hạt mưa nhỏ nhẹ. Mưa xuân Tây Bắc đẹp vô ngần. Mưa như những sợi tơ trời giăng mắc. Một thứ mưa không làm ướt áo, mà chỉ làm cho cảnh vật thêm mờ ảo trong cái se se lạnh đầy chất thơ… Mưa  như rắc bạc trên lá cây ngọn cỏ, rắc cườm trên chồi biếc non tơ. Mưa đánh thức mặt đất bừng tỉnh sau giấc ngủ đông, mặt đất cũng phập phồng bâng khuâng chờ đợi. Mưa gieo những viên ngọc li ti trên chiếc khăn thổ cẩm sơn nữ. Mưa xuân tươi tốt cả cây nêu mới trồng trước sân nhà để cầu mong những điều tốt lành cho gia đình, làng bản. Trong đêm tình mùa xuân, tiếng mưa là bản giao hưởng không lời.

Ta nhớ mênh mang một câu hát, ngẫm mưa xuân xứ núi – “Mưa như là sương thôi - như bóng cây giăng khói - như mộng ru bên trời”. Mưa tháng Giêng nhẹ và mịt mờ, chỉ như là sương khói giăng giăng trên những mái nhà sàn, trên những rặng cây cao vút, xanh non; khói sương lẩn vào đất, vào trời, để mùa xuân như kẻ mộng du, ngà ngà say hương rượu cần nồng nàn ngày Tết.

Mưa xuân tiếp sức cho vạn loài hoa. Hoa cỏ dại được chút ẩm ướt phù du lại càng dâng hết hương sắc của mình bung nở ngàn vạn đóa hoa cho mùa xuân dậy thì căng mọng… Mưa xuân hé cười trên đóa hoa đào, hoa mơ,… mưa bé nhỏ mà lộng lẫy, thân thương. Ong bướm mang phấn hoa đi trong mưa làm thơm bao con đường xuân… Một không gian như trong cổ tích.

Trước làn mưa xuân, tận trong sâu thẳm mỗi người, một nỗi nhớ dịu dàng và mong manh lại da diết ùa về. Mưa phùn ra Giêng ở xứ núi còn là cái cớ để  cho hai người yêu nhau có dịp nép vào nhau tìm hơi ấm… Bản năng của người trai rừng mạnh mẽ là thích che chở. Anh sẵn sàng dang rộng cánh tay và nói tự trong tim những lời tự nhiên như cỏ hoa, thẳng thắn như mặt trời: “tao thích mày” để làm bừng nở trong nhau về một ngày mai hảnh nắng, vàng hoe niềm chờ đợi… Với ai đó, mưa xuân còn gợi những nỗi nhớ rất sâu. Và mưa cũng mong manh như ý nghĩ rằng có ai đó đang chờ ta dưới cội hoa nào, cùng nhau nghe chim sơn ca hót giữa rừng mơ…

Rằm tháng Giêng, đêm biêng biếc, trời lung linh như ngọc. Không gian khi ấy là một nàng tiên mặc áo màu ngọc bích. Tất cả huyền ảo. Bầu trời thật trong, không gian thật tĩnh lặng, chỉ có gió riêu riêu, nhẹ nhàng. Trăng tháng Giêng, non như người con gái mơn mởn đào tơ. Trăng sáng nhưng không lộng lẫy như trăng thu. Trăng đẹp nhưng không đẹp một cách úa héo như nàng trăng thiếu phụ mùa đông. Ánh trăng đầu mùa không vàng mà trắng trong, tươi mới, dịu dàng và ngọt ngào đến lạ. Cái đẹp của trăng tháng Giêng là cái đẹp của thiếu nữ trinh nguyên. Ấy vậy mà người ta gọi rằm tháng Giêng là “nguyên tiêu”. Nguyên tức là cái ban đầu, mà cái ban đầu, bao giờ cũng gợi cái đẹp tinh khôi, mới mẻ.

Bầu trời trong xanh là thế, tiết trời đáng yêu là vậy. Và dưới bầu trời huyền diệu ấy là một mặt đất tháng Giêng đầy cỏ hoa. Tháng Giêng thành thiên đường hoa trên mặt đất. Ta bỗng nhớ đến lời thơ của Xuân Diệu : “Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần”. Và ta cũng muốn “ôm”, muốn “cắn”, muốn “hôn” lên cái “tuần tháng mật”, lên “hoa của đồng nội xanh rì”, lên “lá của cành tơ phơ phất”, lên “khúc tình si” của yến và oanh tràn đầy trong tháng Giêng ấy.

Tháng Giêng khe khẽ nhoẻn miệng cười trên cánh đào thắm tươi rộn ràng đầu bản. Những cây đào rừng khác hẳn với đào Nhật Tân hay Bích đào ở vùng đồng bằng bởi nét nguyên sơ, mạnh mẽ, đầy sức sống. Đào rừng phải trải qua phong sương khắc nghiệt của thời tiết, phải chịu cái lạnh có khi đến nhiệt độ âm, phải hứng cái gió cũng khắt khe hơn, và tất nhiên, chẳng ai đi chăm sóc đào rừng. Thế nên chúng được cái mà đào ở đồng bằng không có, đó là sự tự nhiên. Sự tự nhiên cũng là thể hiện sự tự do, phóng khoáng. Với người dân bản xứ, một cành đào xuân đẹp là một cành đào hết sức tự nhiên, trời ban cho thế nào, ta có vậy, chứ không phải cắt xén bớt lá, kích thích thêm nụ và hoa. Cành đào đẹp là phải hội tụ cả hoa hồng, lộc xanh, nụ chúm chím và quả non. Đó mới là biểu tượng cho sự sung túc của gia đình, dòng tộc.

Gốc đào cổ thụ trên núi cao thường sù sì, thô ráp. Nhưng trái ngược với hoàn cảnh sống khắc nghiệt và dáng hình cũ kĩ, thì từ những gốc đào rêu phong ấy lại bung nở những bông hoa đẹp đến nao lòng. Hoa đào rừng mang vẻ đẹp mỏng manh như một thiếu nữ liễu yếu, đào tơ nhưng không kém phần hấp dẫn, đáng yêu. Cánh đào mỏng, màu hồng phớt nhẹ, bởi thế người ta còn gọi đào rừng là đào phai. Sắc hồng dịu dàng thầm kín tinh khôi của đào rừng như má hồng sơn nữ e thẹn dưới bóng ô hồng chao nghiêng trước tiếng khèn gọi bạn đầu xuân.

Và ở một khoảng không khác, trên những cánh đồng, trên những sườn đồi, hoa cải đang trải vàng rực rỡ. Ta cảm nhận cái hương thơm thoang thoảng pha chút ngai ngái đang nồng nàn dưới chân. Góp thêm vào bức tranh ấy là sắc tím của phong lan nhuộm thắm rừng biên giới, sắc đỏ tươi của hoa vông, hoa pát.... Rồi ta lại nhớ mênh mang một lời ca “Rừng xanh cây lá muôn đóa hoa mai chào đón xuân về” trong khúc ca “tình ca Tây Bắc”. Nhưng mai Tây Bắc là mai trắng chứ không phải mai vàng như của xứ sở miền Nam nóng ấm. Hoa mận, hoa mơ trong thung lũng cũng đang nở trắng ngập tràn khắp các con đường vào bản. Hoa trắng như mây, trắng như tiên cảnh, như sương khói, như mơ. Và đâu đó, trên núi đá cao nguyên Sìn Hồ, hoa lê trắng cũng bắt đầu hé nở, sáng lấp lánh vùng rẻo cao thương mến. 

Nhưng chỉ có hoa ban mới được người Tây Bắc xem là chúa của các loài hoa. Hoa ban bình dị nhưng thân thương. Mỗi khi hoa nở ta biết mùa xuân tới, xuân hiện hữu nghìn đoá hoa cười bên mắt lá hình tim. Theo tiếng Thái  thì "ban" có nghĩa là ngon, đẹp đẽ. Tất cả những gì ngon ngọt, đẹp đẽ đều gọi là "ban". Hoa ban có loại trắng dịu dàng, trinh bạch, có loại đỏ nồng nàn đằm thắm.

Hoa ban còn là biểu tượng cho tâm hồn con người vùng cao với những khát vọng, ước mơ cháy bỏng. Trong tâm thức đồng bào Thái ở Tây Bắc, cành hoa ban trên mâm thờ cúng tổ tiên ngày Tết là để thể hiện tấm lòng thành kính của con cháu đối với ông bà và những người đi trước. Với tuổi trẻ, hoa ban là biểu tượng của tình yêu chung thủy và hạnh phúc lứa đôi: Đôi ta yêu nhau không tính mùa ban nở - Không thấy ngày ban tàn - Không tính tháng, không tính năm - Mãi như mùa ban đầu đôi ta yêu nhau. Trong vốn cổ văn hóa dân gian Thái, thì truyền thuyết hoa ban là truyền thuyết đẹp nhất về tình yêu, đức hi sinh, lòng hiếu thảo.

Gắn với hoa ban, người Thái Tây Bắc có lễ hội Hoa Ban. Hội thường bắt đầu khi vừa hết tháng Giêng. Vào ngày hội, trai gái thường rủ nhau đi chơi hội, hát giao duyên trên những con thuyền đuôi én. Thuyền chất ngất những cành ban. Thuyền đi trên những dòng sông xuân dịu dàng, uyển chuyển. Hai bên bờ, hoa ban nở trắng. Sông khi ấy là sông hoa, suối hoa, sáng lấp lánh cả một vùng. Không gian réo rắt tiếng sáo, mênh mang điệu hát, lời ca. Những bản tình ca Thái như vấn vít với cành ban trắng muốt, tạo nên sự huyền ảo của núi rừng. Nhiều mối tình nảy nở từ đây. Màu ban, hương ban trắng trong, tinh khiết như tâm hồn người con gái Thái. Tình yêu của họ cũng thuần khiết, thiêng liêng như sự tích về loài ban….

Có thể nói, cái sắc hoa đào, hoa ban cùng muôn loài hoa rừng khoe sắc đua hương đẹp như một ý thơ Đường: “Hoa đồi như dải gấm thêu” (Lý Bạch). Và rồi cảnh xuân ấy hóa thân vào trong mỗi nụ cười duyên, mỗi làn da trắng hồng, mỗi búp tay thon như búp măng rừng, mỗi đường nét tuyệt vời trên tấm thân ngà ngọc của người sơn nữ trinh nguyên, như mùa xuân vừa mới bắt đầu.

Nói bao nhiêu cũng chỉ để thốt lên một lời rằng tháng Giêng xứ núi đẹp vô ngần. Ta như bị bỏ bùa mê trong bộn bề cảm xúc ngọt ngào. Tháng Giêng là tháng của mùa xanh lên hi vọng, rực hồng lên tình yêu cuộc sống. Trước cái đẹp của đất trời, ta khát khao được sống, được yêu và dâng hiến.

      . … và tình ấm như cây
     Tháng Giêng là khi Tết bắt đầu. Tây Bắc là nơi tụ họp của nhiều đồng bào dân tộc anh em. Mỗi dân tộc có một nghi lễ Tết riêng. Nhưng Tết dân tộc nói chung vẫn có những nét giao thoa.

Một năm tất bật, lo toan qua đi. Tết là khoảng thời gian yên bình để mỗi người tìm về với quê hương, gia đình để được ôm ấp, vỗ về trong tình cha mẹ, nghĩa bản làng, họ tộc thân thương.

Ngày Tết xứ lạnh, mọi người thường xúm xít quanh bếp lửa hồng. Ngôi nhà gỗ hoặc tre nằm giữa lưng chừng núi có thể tuềnh toàng nhưng vẫn mang lại hơi ấm, xua cái lạnh đi ngang qua khe cửa. Mọi người bên nhau háo hức mong chờ những điều tốt đẹp của khoảnh khắc mùa sang. Mâm cỗ Tết có thể chỉ thật giản dị nhưng thật ý nghĩa. Vị cơm lam tan trên đầu lưỡi, vị bùi thơm ngọt mát của các món ăn đầu xuân chế từ cỏ hoa, rêu đá, cá sông; vị thơm cay lâng lâng của rượu cần ; mùi khói của những món ăn hun khói, đồ nướng để nơi gác bếp... Những món bánh, món xôi ngũ sắc đẹp mắt. Mọi người mời nhau cùng nhấp ché rượu cần hay uống bằng cả bát, khi ấy, xuân dường như đang tan hoà trong huyết quản mỗi người.

Ở Tây Bắc, vào dịp Tết, ở chợ Tết hay ở nhà đều có rất nhiều loại bánh. Người Thái có bánh chưng gù (không phải bánh vuông như của người Kinh), bánh mật, bánh nếp,... Người H’Mông có bánh dày làm từ gạo nếp mới. Người Giáy, ngày Tết lại không thể thiếu bánh “Sa khao”, bánh dầu thòn... Mỗi loại bánh đều gắn với một truyền thuyết riêng, nhưng cũng không khác người Kinh là bao. Bánh cũng là để tượng trưng cho trời và đất, cho sự biết ơn đấng tối cao đã ban cho con người lương thực và sự sống.... Và Tết nhí nhảnh trong những nụ cười, ánh mắt trẻ thơ. Tết là dịp để chúng xúng xính khoe nhau những chiếc áo mới mẹ mua ; để sung sướng vừa chơi, vừa cầm trên tay nhâm nhi chiếc bánh bà mới làm. Tết với chúng có khi chỉ đơn giản là thế. Không những sân chơi lộng lẫy, không những món ăn sơn hào hải vị, không ôtô, xe máy,... Thế nhưng những điều giản dị hài hòa với thiên nhiên của cuộc sống vùng sơn cước ấy lại là sự vun đắp tuyệt vời cho tâm hồn con người. Sự giàu có tâm hồn không phải dễ gì ai cũng có được.

Tết là khoảng thời gian dành cho gia đình, người thân, và cho cả người thương. Với tuổi trẻ, tình yêu luôn là điều thật sự thiêng liêng. Trước Tết, trên những ngôi nhà sàn ấm áp khói lam, các thiếu nữ Thái nhẹ tay đưa sợi chỉ hồng thêu chiếc khăn piêu, đôi má thanh xuân thoáng ửng hồng nhớ lời hò hẹn ngày xuân trong ánh lửa hội xoè. Xuân rộn ràng trên khung cửi say mê, sợi chỉ ngang dệt nỗi nhớ thương, sợi chỉ dọc dệt niềm mong ước. “Sấp đôi bàn tay đã thành hoa văn, ngửa bàn tay đã thành hoa lá” (Dân ca Thái). Tiếng thoi đưa vui từng bản nhỏ, hương xuân thơm trong thổ cẩm đượm tình. Và rồi tháng Giêng sang, xuân tới, những chiếc khăn piêu lung linh trong nắng, rực rỡ cùng ánh lửa hội, là khăn thương trong nỗi nhớ ai. Các bà, các chị, ai ai cũng chọn cho mình những bộ váy hoa áo cóm đẹp nhất, cổ đeo vòng bạc, tóc cặp hoa gọn gàng. Ngày Tết, người Thái ngày chơi ném còn, đấu vật... ; đêm mở hội xòe. Đàn tính tẩu vang vang khắp nơi, tiếng trống nhanh nhanh giục giã.

Tiếng hát: “Ính lả ơi! Sao noọng ời! Khắp núi rừng Tây Bắc sáng ngời, mùa xuân đến ngàn hoa hé cười...”  rộn rã, dặt dìu khắp bản. Nam nữ hát giao duyên trên những con thuyền đuôi én dọc theo sông và suối. Chơi xuân kéo dài tới rằm tháng Giêng thì người Thái mở hội xuống đồng. Khi xuống đồng phải có múa xoè thì lúa mới trổ bông, ngô mới tươi tốt, mận mới đơm hoa kết trái. Mọi người múa điệu xòe vòng quanh đống lửa hồng rực rỡ. Trong hội xòe, những chàng trai mặc áo Thái màu chàm, những cô gái xiêm y lộng lẫy. Bước chân họ nhịp nhàng, uyển chuyển, nét mặt tươi vui, cùng xòe theo tiếng nhạc, vang động cả núi rừng. Hội xòe bắt đầu từ điệu "đi xa" rồi tiếp là "xoè đập lúa", mọi người cầm tay nhau xoay ba, bốn vòng, rồi "xoè đập lưng", "xoè kèn", “xòe khăn”, "xoè đôi", "xoè múa nón"…  Ở giữa của vòng xoay là những ché rượu cần, khi ở vòng trong từng tốp cứ thay nhau cầm cần để hút rượu thì ở vòng ngoài mọi người vẫn cứ nhảy, tay cầm tay, cùng chung vui các điệu xoè hàng giờ, hàng buổi, hàng đêm. Tất cả mọi người dù quen hay lạ, khi đã đến đều nhập xoè trong tiếng nhạc rộn rã, theo lời ca: "inh lả ơi". Hơi rượu cần ấm hồng trên đôi má cả phụ nữ, đàn ông, cả người già người trẻ... Và tình yêu nảy nở từ những đêm xòe. Người bên người thêm những yêu thương. .

Người H’Mông có khác đôi nét. Họ có thể ăn Tết từ rất sớm khi mùa màng đã gặt hái xong và kéo dài Tết đến tháng Giêng. Trước Tết, những nếp váy, áo thổ cẩm rực rỡ được chuẩn bị, phơi đầy trên phiến đá hoặc bờ rào, lấp ló giữa rừng hoa, hòa quyện vào nhau như một rừng hoa. Và váy áo mới ấy là để các cô gái diện trong dịp Tết, trong những ngày xuống chợ trẩy hội mùa xuân. Những chàng trai, cô gái nô nức đi chợ xuân. Trẻ con người già cũng diện quần áo mới, tay đeo vòng bạc lên ngựa xuống chợ xuân. Người H’Mông đi chợ Tết không hẳn là để mua thứ gì. Họ đi có khi chỉ để gặp gỡ, trò chuyện, để ngắm cảnh, để thưởng thức rượu ngon và thắng cố... Khi ấy, trong họ chẳng còn những lo toan, phiền não. Người H’Mông độ lượng vô cùng. Họ sẵn lòng để người thương của mình gặp lại người xưa trong những phiên chợ tình. Hai người cũ gặp nhau để trò chuyện, để sẻ chia bất cứ điều gì họ muốn. Để rồi sau khi rời hội Xuân, họ lại trở về với cuộc sống thường nhật, và sẽ chỉ gặp lại người xưa vào phiên chợ năm sau nếu muốn. Còn những đôi trai gái son trẻ, họ tìm nhau trong hội chợ và thường rời hội xuân để đến tâm tình dưới bóng ô, bên một tảng đá nào đó ven đường. Khi ấy thế giới chỉ là của riêng họ, và mùa xuân cũng ở trong họ.

Ngày Tết, người Mông cũng thường tụ tập uống rượu, múa khèn, ném pao thâu đêm. Họ không uống rượu cần, họ uống rượu bằng bát. Và múa khèn là điều không thể thiếu. Tiếng khèn của các chàng trai réo rắt, trầm bổng, tha thiết vang vọng núi rừng để mời gọi bạn gái. Nếu cô gái nào vừa ý với chàng trai có tài múa khèn ấy có thể nhảy vào vòng cùng xoay theo chiếc khèn của chàng trai. Rồi những tiết tấu khúc sáo Mông thật đáng yêu đang vang lên như những thăng trầm của cuộc sống. Xa xa, đôi trai gái nào đang gửi tâm tình qua tiếng đàn môi ngọt lịm khúc “Khâu xìa plềnh”.

Người H’Mông chơi trò ném pao. Quả pao gần giống quả còn của người Thái. Trò chơi với trai gái luôn ẩn chứa một thông điệp riêng. Nếu yêu, sẽ bắt quả pao và ném lại ; nếu không yêu có thể để quả pao rơi. Qua cung cách ném pao, người tinh ý có thể đoán biết tính cách của bạn chơi để có lối ứng xử cho phù hợp.... Mùa xuân đúng là mùa vui, mùa của tình yêu, tụ họp.

Nói chung, hội Xuân Tây Bắc, mỗi dân tộc có những nét riêng. Nhưng tựu chung lại, mùa xuân là mùa mang đến niềm vui. Ta có thể cảm nhận được điều đó trên nét mặt, ánh mắt, nụ cười của mỗi người dân xứ núi. Tháng Giêng là tháng ăn chơi. Mọi người du xuân để cảm nhận hết vẻ đẹp của tháng Giêng. Để rồi sau đó, khi cuộc sống trở về như thường nhật, ta lại một lòng hăng say lao động và chờ một mùa xuân tươi đẹp mới lại đến với mở đầu là tháng Giêng vui. 

      Thay lời kết
     Người ta bảo Giêng dài Hai rộng nhưng ngẫm lại thấy tháng Giêng mỏng như tờ lịch trên tường, vèo trôi qua những rong chơi, những hội hè, hò hẹn... Ngày tháng Giêng, ta gửi lại năm cũ những nỗi buồn, để cùng bóc những tờ lịch năm mới đỏ tươi còn thơm mùi giấy mực, cùng chúc nhau những điều tốt đẹp nhất khi Tết đến, xuân về. Tháng Giêng chào đón niềm vui, để mỗi người tìm về với chính mình ở trạng thái nguyên sơ nhất... Trước tháng Giêng – trước cái khoảnh khắc giao hòa giữa cái hữu hạn của đời người với cái thiêng liêng, vĩnh hằng của sự sống mà ta ý thức hơn được trách nhiệm của mình với cuộc sống mến yêu. Hãy sống sao cho tháng ngày đã qua thật nhiều ý nghĩa, bởi đời người thì ngắn ngủi mà cuộc sống thì đẹp đẽ, đáng yêu vô cùng. Ta du xuân một vòng qua tháng Giêng Tây Bắc. Thấy cảnh vật non tơ, mơn mởn; thấy sự sống căng tràn và cuộc đời đầy niềm vui, hi vọng. Ta nhận ra sức bật Phù Đổng ngời trong những đôi mắt trẻ. Ta tin, ta yêu và xúc động vô cùng khi cảm nhận được hơi thở của mùa xuân trên quê hương Tây Bắc.

Trước cái Tháng Giêng diệu kì ấy, ta bỗng nhớ và muốn mượn ý thơ của tác giả “Tây Tiến” để thốt lên rằng : “Ai lên Tây Bắc mùa xuân ấy, hồn về xứ ấy chẳng về xuôi ”.

Subscribe to this RSS feed

TRANG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ - TRUNG TÂM HỖ TRỢ SÁNG TÁC VĂN HỌC NGHỆ THUÂT
Địa chỉ : 1A Hoa Lư, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Điện thoại : 04 39.745.763
Bản quyền thuộc về Trung tâm Hỗ trợ Sáng tác VHNT. Yêu cầu trích nguồn khi đăng tải nội dung từ trang web này