GIỌT CÀ PHÊ

Hương cà phê thơm ngậy, quyến rũ. Hoài rất thích ngửi mùi cà phê nhưng cứ hễ uống vào là mất ngủ. Đêm nay cô rẽ vào quán "Nắng Caffe" không bởi vì cái tên khá gợi và càng không phải thèm món thức uống quý tộc này. Hoài chọn một chỗ ngồi tít trong góc nơi có chiếc chòi lợp lá cọ, mốt của những nhà hàng thời hiện đại. Phố núi vốn trầm lặng nay đã ồn ã hẳn lên nhờ phát triển du lịch cộng đồng và phát huy bản sắc vùng miền. Chỗ này bóng điện chỉ lờ mờ nhưng đủ nghe tiếng suối róc rách qua khe đá xen lẫn tiếng dế vỗ cánh tấu lên những bản nhạc cho cỏ cây. Thỉnh thoảng một cơn gió mát từ dòng suối thổi lên khiến người ta cảm thấy bình yên.

              Cô xoài người, đặt chiếc cằm lẹm lên bàn đếm từng giọt cà phê tí tách. Từng giọt đen kịt chưa kịp tròn đã dứt đuôi rớt xuống.

Ước gì mình là giọt cà phê đen! Hoài nhìn xa xăm vào bóng đêm và lại ước. Ước gì được làm bóng đêm!

Con người ta thường hay có những điều ước. Có khi chỉ là một thứ ước chẳng đâu vào đâu giống như người bạn trai có lần rủ cô vào quán cà phê. Nghe xung quanh người ta bàn luận về chuyện thưởng thức cà phê. Cà phê đen, cà phê nâu, cà phê nóng, cà phê đá, cà phê sữa, bạc xỉu, rồi là cà phê chồn… Bỗng dưng ba giờ sáng nghe tiếng tin nhắn tinh tinh. Mở ra xem và đọc "Anh ước được làm con chồn!". "Ước lạ thế?". "À! Được làm con chồn anh sẽ ăn quả cà phê, rồi cho em tha hồ thưởng thức Cà phê chồn!". Ối trời ơi! Vậy là gã ví tình yêu với cô chẳng khác nào cái thứ cặn bã bị thải ra trong bãi ị của một con chồn. Suy diễn vậy. Thế thì cắt đứt chứ còn gì nữa. Coi như xong! Mặc cho gã năn nỉ giải thích và xin lỗi rằng là muốn giành cho cô cái thức uống ngon nhất mà thôi. Hạt cà phê do con chồn ị ra chỉ dành cho người sành chơi mà thôi...

Sáng nay, dắt tay thằng nhỏ bước xuống bậc thêm tòa án nó vùng vằng nói "Chị ơi! Ước gì ngay bây giờ em biến hóa thành Tôn Ngộ Không trong Tây du ký!". "Để làm gì?". "Để làm gì mà chị còn hỏi à? Để biến mọi người trong nhà mình ý, mẹ thành Đường Tăng, bố thành Sa Tăng, chị thành Chư Bát Giới, em là Tôn Hành giả để lúc nào cũng ở bên nhau, bảo vệ cho nhau".

              Hoài uể oải thu người dậy. Nhấc chiếc phin cà phê lên, nhấm một ngụm đặc sánh. Đắng.

Một đám thanh niên choai choai kéo đến. Dưới ánh đèn mờ vẫn nhận ra những mái tóc nhuộm vàng, nhuộm đỏ màu hoa hiên, những cánh tay xăm trổ nhằng nhịt. Mỗi thằng gọi một món đồ khác nhau, sành điệu. Một trong số đó rút ra điếu thuốc lá màu nâu to tướng. Xì gà! Hoài lần đầu tiên biết đó là điếu xì gà khi nghe một đứa thốt lên. Chúng châm lửa rồi chuyền nhau mỗi đứa rít một hơi, khen ngon!

- Mẹ kiếp! Đến bao giờ mỗi thằng mình mới được sở hữu riêng một điếu? Nhục! Một thằng thở than.

- Câm cái miệng đi! Được Đại ca chiêu đãi là phúc tổ bảy mươi đời rồi còn mơ gì! Thằng ngồi bên huých khuỷu tay vào mạng sườn thằng vừa nói.

 Hoài nghe để ngoài tai. Ba cái chuyện đó chẳng liên quan gì đến mình cả. Nhấm một ngụm nữa. Vị đắng làm cô rùng mình. Hai cái ly nhỏ đựng đường và sữa trước mặt không khiến cô quan tâm.

 Bàn bên có tiếng điện thoại reo. Người cầm máy không thể nói nhỏ hơn trong mớ âm thanh hỗn độn của tiếng nhạc, tiếng chuyện hàn huyên, tiếng khúc khích cười của mấy thiếu nữ rủ nhau đi cà phê nhưng trước mặt mỗi ả lại là cốc sinh tố trái cây, sữa chua đánh đá.

- A lô!... Mày nói to tý xem nào!

Nghe một lát, hắn gật gật đầu rồi nói qua điện thoại:

- Ô kê!... Anh sẽ thưởng!

Đút điện thoại vào túi, hắn giơ tay lên miệng "Suỵt!" rồi ra hiệu kéo mấy cái đầu chụm lại. Giờ thì Hoài bị thu hút từ tiếng "Suỵt!" bí ẩn ấy và từ ánh mắt láo lơ nhìn trước nhìn sau ấy. Cô căng tai lên cố thu những âm thanh bí ẩn ấy vào bộ nhớ.

- Thằng Chẩm vừa chôm được một mẻ của nhà mụ Di.

Nói xong, hắn rút tiền trong ví đặt phạch xuống bàn rồi gọi lễ tân:

- Ê! Thanh toán đây nhá! Đang vội!

 Cả bọn rút nhanh. Để lại cho Hoài những suy đoán. Mụ Di… Đúng là cô Di xóm núi. Khu này có mỗi chú Di, gọi cô Di là gọi theo chồng. Nhà còn có hai mẹ con. Chồng cô chết năm ngoái do ung thư phổi. Năm nay cô Di lại phát hiện có u gan, thằng cu Dĩnh mới học lớp ba thôi đã mồ côi bố. Cả xóm ai cũng thương hoàn cảnh nhà nó. Dạo này mọi người đang giúp cô tích cóp để đi chữa bệnh ở tuyến trên. Thằng Chẩm! Cái tên thằng Chẩm cũng chẳng ai còn xa lạ ở đất này, nó ra tù vào tội như cơm bữa. Trộm cắp vặt là nghề của nó. Khổ! Nếu đúng là chúng khoắng của nhà cô Di thì thật quá đáng. Chó cắn áo rách! Hoài lại nhấm tiếp ngụm đắng. Lại rùng mình. Hoài lắc cằm một cái tự trấn an. Cô thực sự muốn biến thành bóng đêm! Bóng đêm là nơi kẻ ác dấu mình. Thằng Chẩm đã có lần đứng nấp trong bóng tối quan sát thấy ông Lâm sang hàng xóm chỉ cài cửa không khóa, nó lẻn vào bê trộm ti vi. Là bóng đêm cô sẽ biết tuốt được mọi chuyện. Ngoài sáng không nhìn thấu bóng đêm, nhưng trong bóng đêm thì nhìn rõ mọi thứ ngoài ánh sáng. Hồi học cấp hai nghe thầy giảng như vậy. Hình hài bóng đêm không thể miêu tả nhưng ngồi bên ly cà phê đen cô cứ liên tưởng về một màu đen, lúc mờ ảo như sắp tan vỡ, lúc đậm đặc như có thể cắt ra thành từng mảng, cũng có thể bẻ gẫy từng miếng.

Bà nội bị mù từ bao giờ không rõ. Hoài ra đời thì bà đã mù rồi. Lúc còn nhỏ xíu bập bẹ nói Hoài thường thắc mắc sao lúc nào bà nội cũng nhắm mắt mà không chịu nằm ngủ. Lớn lên biết được lý do bà bị mù một phần do cây cối va đập vào mắt, một phần do khóc chồng, khóc con nhiều quá. Ông nội và hai người con của ông bà bị chết vào một đêm mưa gió kinh hoàng. Bầu trời đen kịt. Nước lũ đổ từ trên rừng xuống làm sói cả một vệt suối kéo trôi một ngôi làng, trong đó có nhà của nội. Bà nội cùng với bố và cô Lai dạt vào hủm Nụ được mọi người cứu mới thoát chết. Từ đó bà nội dồn tất cả tình yêu thương vào bố và cô Lai. Bao nhiêu công to việc lớn đều do một tay bà lo liệu mặc dù đôi mắt không được như người ta. Cô Lai lấy chồng xa thỉnh thoảng mới về thăm nhà, còn bà nội thì càng về già mắt càng kém. Bà bảo toàn thấy một màu đen, đã vậy tai bà lại nghễnh ngãng. Có lần thoáng nghe thấy bố mẹ Hoài to tiếng, bà hỏi "Chúng bay lại cãi nhau hả?". Bố quát lên "Không cãi nhau! Văn nghệ tí thôi!". Bà khẽ gật đầu "Ừ! Văn nghệ cho vui!". Hoài nghĩ, cứ nghễnh ngãng, cứ đêm đen như bà nội lại hóa hay! Chả phải nghĩ ngợi gì! Mà trong sâu thẳm bà nội nghĩ gì chỉ có bà mới biết.

Hoài cố gạt đi những suy nghĩ vẩn vơ. Cô gọi người phụ bàn giót thêm nước sôi vào phin cà phê. Lí do là không thể uống đặc. Ngoài trời tiếng dế kêu rả rích. Những con thiêu thân quáng quàng lao vào từng vòm sáng ở mỗi bóng đèn treo lơ lửng. Mùa gặt. Lũ châu chấu, dế mèn từ đồng cũng theo nhau nhao nhao bay về quanh các bóng đèn cao áp bên đường. Bọn trẻ con rủ nhau đi bắt được hàng cân chứ không ít. Món cào cào, châu chấu, dế mèn, bọ xít bỗng trở thành món đặc sản trong những nhà hàng từ bao giờ! Hoài nhếch mép tự cười một mình. Thỉnh thoảng cô được nghe bố mẹ kể về những ngày xưa cùng trẻ con trong làng đi bắt cào cào, rồi lấy nước tuôn vào tổ dế, bắt được vài con là chạy về cời than nướng, xúm xít xé chia nhau từng tí một. Rồi bảo là ăn thơm lắm, ngậy lắm! Hoài cãi "Ngậy gì! Hôm cái Minh con nhà ông chủ tịch xã chiêu đãi tiệc sinh nhật gọi món "Tôm bay". Tưởng gì, hóa ra cào cào rang, ăn khét lẹt!". Bố cười "Ừ thì bây giờ họ toàn chiên bằng dầu chẳng khét!".

Khách vào quán mỗi lúc một đông hơn. Có hai người đến bàn của Hoài. Hẳn là hai vợ chồng vì nhìn chạc tuổi bố mẹ cô. Người đàn ông lịch thiệp xin lỗi rồi kéo ghế cho người phụ nữ ngồi trước, mình ngồi sau. Người phụ nữ hỏi:

- Bố Nga uống gì để em gọi?

 Đích thị là hai vợ chồng đi thư giãn đây. Người đàn ông chưa trả lời mà khẽ búng ngón tay xuống bàn nhắc:

- Cà phê tràn ly rồi cháu! 

- Dạ! Cháu xin lỗi!

Hoài chợt ngượng với câu trả lời bập chập của mình. Một tay nhấc chiếc phin, một tay cầm cốc đưa lên miệng uống ừng ực. Biết là sẽ bị cười nhạo đấy nhưng hình ảnh trước mắt khiến cô tự dưng rồ lên như thế.

Mẹ đi giúp đám cưới con một người bạn ở xã trên, kế hoạch đi những hai ngày một đêm. Nhà bà bạn làm cỗ chiều ăn nháp, sáng hôm sau mới vào cỗ chính. Con gái nhà người ta mới mười bảy tuổi đã lấy chồng. Nghe đâu lớp nó tổ chức đi pic nic, đốt lửa trại. Chơi đêm tý táy tý mẻ thế nào mà để lại hậu quả. Giờ phải bỏ học để cưới vì bầu bí đến sáu, bẩy tháng rồi. Nửa đêm mẹ vẫn xăm xắn về nhà vì quên mang quần áo thay. Đêm tối, trời đen quánh nhưng con đường này mẹ thuộc đến từng ổ gà. Vượt qua một con dốc, đến triền dốc thứ hai mẹ nghe thất thanh phía bờ lau. "Ối anh ơi!... Rắn!... Rắn!...". Tiếng quật bùm bụp xuống đất. Tiếng run rẩy của người đàn bà. Tiếng kêu "Ái trùi ui!.." của người đàn ông. Trong đêm tối mẹ không nhìn thấy ai nhưng linh cảm và phản xạ tự nhiên bắt mẹ lao tới chỗ có tiếng kêu. Hoài nhận được cuộc điện thoại gấp của mẹ "Bố gặp tai nạn con ơi!". Nửa đêm phóng xe tới trạm xá, Hoài thấy mẹ đang quýnh lên gọi xe cấp cứu của bệnh viện huyện đưa bố lên tuyến trên. Hậu quả là bố bị tháo khớp bàn chân trái nếu không sẽ hỏng cả chân và có thể nguy cho cả tính mạng. Mẹ không nói không rằng. Bố cũng không dám kêu đau. Một màn đêm vô hình đang giăng kín tâm hồn mẹ. Hoài lặng lẽ đưa cơm hai bữa lên bệnh viện huyện. Cô dậy thật sớm nấu nướng rồi ấn tất vào cặp lồng cho hai người ăn cả ngày. Cô phóng xe thật nhanh tránh ánh mắt của bất cứ ai. Bệnh viện, cái nơi đến của rất nhiều loại bệnh nhân. Dù thoắt đến, thoắt về trong mấy ngày nhưng cũng đủ nghe khối chuyện. Nào thì là anh em chém nhau vì tranh giành đất. nào thì là có người tự tử do nợ nần chồng chất. Ấy là bà vợ nọ bị lôi kéo vào chơi đa cấp, lúc đầu họ cho ăn dày được lên cấp Trưởng, Phó phòng kinh doanh gì đó. Tiền vào tài khoản cứ ầm ầm, thế là dấn lên vay ngân hàng chơi lớn để hưởng lợi tức lớn. Đồng bọn chúng gạ vay lãi ngày để chơi. Rốt cuộc là tài khoản ảo. Chủ doanh nghiệp kinh doanh đa cấp chơi cái bài đăng tin bị công an bắt vào tù. Nhưng ôi thôi nó cao chạy xa bay, cắt hết liên lạc chứ có ai bắt! Thế là hết! Thế là tìm đến cái chết! Được bác sĩ cứu còn oán trách sao không để cho tôi chết! Hoài chưa rõ khái niệm về cái chết ngoài sự tưởng tượng chết là chìm vào bóng đen dưới âm phủ, không còn biết gì về sự sống trên đời này. Ừ, vậy sao không để cho người đàn bà kia chìm vào bóng đen? Có người hỏi bà "Thế có biết ông bà chủ doanh nghiệp không?". Trả lời mếu máo "Nào có biết! Chỉ biết là họ ở Hà Nội lên mở chi nhánh trên này". Hoài thở dài rồi bỏ về, không chào một ai. Cô muốn để họ lặng chìm trong tăm tối vô vọng còn hơn là phải ngẩng lên trả lời cô dù chỉ một tiếng "Ừ"! Đến cổng viện gặp một tốp xúm vào khênh hai người đầu băng bó từ trên chiếc ô tô con xuống băng ca. Xôn xao cái chuyện đánh nhau trong vụ đấu thầu đất. Một bà già khóc lăn, khóc lộn kể lể, kêu than "Bán mảnh vườn cho thằng con ra đấu thầu mua mấy chục mét vuông ngoài phố để làm ăn!... Nó bảo giá sàn ba trăm rưởi… Ra, họ đấu lên những bẩy, tám trăm triệu… Ối giời ơi!... Không đấu được mà còn bị đánh ra nông nỗi này…". Hoài ngơ ngác nhìn theo. Ông bảo vệ kéo cô né vào trong. Ông lắc đầu nói ra chiều hiểu chuyện lắm "Người dân nghe quảng cáo đấu thầu thì mua hồ sơ và đặt cọc. Kẻ có máu mặt thì dùng cả một dàn đệ tử làm hồ sơ đấu thầu. Chúng "đi đêm" với nhau cả rồi. Ai lơ mơ nhúng vào là chúng đánh liền!". Hoài lại mơ hồ về cụm từ "đi đêm" nhưng tìm hiểu mà làm gì. Cô trả vé cho bảo vệ rồi vội vàng lấy xe phóng về nhà.

Quán đêm xao xác kẻ vào, người ra, đủ mọi lứa tuổi, đủ mọi lớp người và hầu như ai cũng có bạn tâm giao. Chỉ có Hoài một mình với hỗn độn những hình ảnh xuyên qua giọt cà phê đen sánh. Cô nghĩ đến hai đứa em. Thằng lớn đã đủ khôn, chỉ thương thằng em trai bé bỏng. Nó giống bố mỗi cái miệng và cái mũi to, còn người mảnh dẻ giống mẹ, da trắng giống mẹ, đôi mắt ướt với hàng mi cong giống mẹ. Lúc bế nó ra khỏi phòng đẻ, cô nữ hộ sinh giơ cho cả nhà xem chiếc vòng tránh thai và nói vui "Đặt tên là thằng Vòng nhá!". Mặc dù khai sinh là Tiến Dũng nhưng cả nhà đều gọi tên Vòng. Có những lần bố bế nó đi chơi về khuya lắm. Nó phụng phịu "Con ứ đi với bố nữa đâu! Lần nào cũng gửi con chơi nhà bác Hoàng rồi mãi mới về đón con…". Thế là chiến tranh lạnh xảy ra. Đuối lý, bố gằn lên "Thằng Vòng chắc gì là con tôi! Cô cứ liệu đấy!". Mẹ chỉ khóc thầm trong đêm. Giọt nước tràn ly. Mẹ bảo thôi để bố mày được tự do. Mẹ con mình thừa sức lo toan cuộc sống.

Hoài say cà phê. Nôn nao. Nước miếng ứ đầy lên cổ. Đầu óc quay cuồng. Những ánh điện nhòe đi rồi tắt lịm. Choàng ngồi dậy trên chiếc ghế sô pha. Quán vắng tanh, chỉ còn mấy đôi nam nữ thanh niên đang rúc rích cười. Anh chủ quán ân cần hỏi:

- Em thấy trong người thế nào? Chắc không quen uống cà phê đen.

- Dạ, chắc là vậy! Em nôn à? Phiền cho quán nhà anh quá!

- Không sao! Thỉnh thoảng anh vẫn gặp trường hợp như thế mà. Say rượu mới sợ chứ say món này không đáng lo. Em tự về được chứ?

- Dạ vâng!

Trăng muộn đã lên. Hoài nhìn rõ từng cuộn mây đen mờ lởn vởn trên nền trời đêm. Tiếng dế ran dày hơn như cùng tấu lên một bản nhạc. Hoài không cảm nhận được những khúc nhạc buồn hay vui. Dắt xe ra khỏi khoảng không gian mờ ảo của quán đêm, Hoài nhìn xa xăm về phía khu đô thị mới lung linh ánh điện đủ sắc màu. Khu ấy trước đây là một cánh đồng lúa mênh mông mỗi lần qua cô thường đi chầm chậm để hít hà hương lúa nồng nàn. Bởi ý nghĩ thực tại chỉ ước làm bóng đêm nên cái lung linh của khu đô thị mới nơi phố núi chẳng làm cô rung động. Nổ máy, bật đèn xe, vít ga chạy trên con đường có hàng đèn cao áp nối dài. Những con bọ xoan xanh, châu chấu, thiêu thân quáng quàng lao vào bóng điện. Thỉnh thoảng chúng tạt vào mặt Hoài ran rát.

GIỌT CÀ PHÊ

Hương cà phê thơm ngậy, quyến rũ. Hoài rất thích ngửi mùi cà phê nhưng cứ hễ uống vào là mất ngủ. Đêm nay cô rẽ vào quán "Nắng Caffe" không bởi vì cái tên khá gợi và càng không phải thèm món thức uống quý tộc này. Hoài chọn một chỗ ngồi tít trong góc nơi có chiếc chòi lợp lá cọ, mốt của những nhà hàng thời hiện đại. Phố núi vốn trầm lặng nay đã ồn ã hẳn lên nhờ phát triển du lịch cộng đồng và phát huy bản sắc vùng miền. Chỗ này bóng điện chỉ lờ mờ nhưng đủ nghe tiếng suối róc rách qua khe đá xen lẫn tiếng dế vỗ cánh tấu lên những bản nhạc cho cỏ cây. Thỉnh thoảng một cơn gió mát từ dòng suối thổi lên khiến người ta cảm thấy bình yên.

              Cô xoài người, đặt chiếc cằm lẹm lên bàn đếm từng giọt cà phê tí tách. Từng giọt đen kịt chưa kịp tròn đã dứt đuôi rớt xuống.

Ước gì mình là giọt cà phê đen! Hoài nhìn xa xăm vào bóng đêm và lại ước. Ước gì được làm bóng đêm!

Con người ta thường hay có những điều ước. Có khi chỉ là một thứ ước chẳng đâu vào đâu giống như người bạn trai có lần rủ cô vào quán cà phê. Nghe xung quanh người ta bàn luận về chuyện thưởng thức cà phê. Cà phê đen, cà phê nâu, cà phê nóng, cà phê đá, cà phê sữa, bạc xỉu, rồi là cà phê chồn… Bỗng dưng ba giờ sáng nghe tiếng tin nhắn tinh tinh. Mở ra xem và đọc "Anh ước được làm con chồn!". "Ước lạ thế?". "À! Được làm con chồn anh sẽ ăn quả cà phê, rồi cho em tha hồ thưởng thức Cà phê chồn!". Ối trời ơi! Vậy là gã ví tình yêu với cô chẳng khác nào cái thứ cặn bã bị thải ra trong bãi ị của một con chồn. Suy diễn vậy. Thế thì cắt đứt chứ còn gì nữa. Coi như xong! Mặc cho gã năn nỉ giải thích và xin lỗi rằng là muốn giành cho cô cái thức uống ngon nhất mà thôi. Hạt cà phê do con chồn ị ra chỉ dành cho người sành chơi mà thôi...

Sáng nay, dắt tay thằng nhỏ bước xuống bậc thêm tòa án nó vùng vằng nói "Chị ơi! Ước gì ngay bây giờ em biến hóa thành Tôn Ngộ Không trong Tây du ký!". "Để làm gì?". "Để làm gì mà chị còn hỏi à? Để biến mọi người trong nhà mình ý, mẹ thành Đường Tăng, bố thành Sa Tăng, chị thành Chư Bát Giới, em là Tôn Hành giả để lúc nào cũng ở bên nhau, bảo vệ cho nhau".

              Hoài uể oải thu người dậy. Nhấc chiếc phin cà phê lên, nhấm một ngụm đặc sánh. Đắng.

Một đám thanh niên choai choai kéo đến. Dưới ánh đèn mờ vẫn nhận ra những mái tóc nhuộm vàng, nhuộm đỏ màu hoa hiên, những cánh tay xăm trổ nhằng nhịt. Mỗi thằng gọi một món đồ khác nhau, sành điệu. Một trong số đó rút ra điếu thuốc lá màu nâu to tướng. Xì gà! Hoài lần đầu tiên biết đó là điếu xì gà khi nghe một đứa thốt lên. Chúng châm lửa rồi chuyền nhau mỗi đứa rít một hơi, khen ngon!

- Mẹ kiếp! Đến bao giờ mỗi thằng mình mới được sở hữu riêng một điếu? Nhục! Một thằng thở than.

- Câm cái miệng đi! Được Đại ca chiêu đãi là phúc tổ bảy mươi đời rồi còn mơ gì! Thằng ngồi bên huých khuỷu tay vào mạng sườn thằng vừa nói.

 Hoài nghe để ngoài tai. Ba cái chuyện đó chẳng liên quan gì đến mình cả. Nhấm một ngụm nữa. Vị đắng làm cô rùng mình. Hai cái ly nhỏ đựng đường và sữa trước mặt không khiến cô quan tâm.

 Bàn bên có tiếng điện thoại reo. Người cầm máy không thể nói nhỏ hơn trong mớ âm thanh hỗn độn của tiếng nhạc, tiếng chuyện hàn huyên, tiếng khúc khích cười của mấy thiếu nữ rủ nhau đi cà phê nhưng trước mặt mỗi ả lại là cốc sinh tố trái cây, sữa chua đánh đá.

- A lô!... Mày nói to tý xem nào!

Nghe một lát, hắn gật gật đầu rồi nói qua điện thoại:

- Ô kê!... Anh sẽ thưởng!

Đút điện thoại vào túi, hắn giơ tay lên miệng "Suỵt!" rồi ra hiệu kéo mấy cái đầu chụm lại. Giờ thì Hoài bị thu hút từ tiếng "Suỵt!" bí ẩn ấy và từ ánh mắt láo lơ nhìn trước nhìn sau ấy. Cô căng tai lên cố thu những âm thanh bí ẩn ấy vào bộ nhớ.

- Thằng Chẩm vừa chôm được một mẻ của nhà mụ Di.

Nói xong, hắn rút tiền trong ví đặt phạch xuống bàn rồi gọi lễ tân:

- Ê! Thanh toán đây nhá! Đang vội!

 Cả bọn rút nhanh. Để lại cho Hoài những suy đoán. Mụ Di… Đúng là cô Di xóm núi. Khu này có mỗi chú Di, gọi cô Di là gọi theo chồng. Nhà còn có hai mẹ con. Chồng cô chết năm ngoái do ung thư phổi. Năm nay cô Di lại phát hiện có u gan, thằng cu Dĩnh mới học lớp ba thôi đã mồ côi bố. Cả xóm ai cũng thương hoàn cảnh nhà nó. Dạo này mọi người đang giúp cô tích cóp để đi chữa bệnh ở tuyến trên. Thằng Chẩm! Cái tên thằng Chẩm cũng chẳng ai còn xa lạ ở đất này, nó ra tù vào tội như cơm bữa. Trộm cắp vặt là nghề của nó. Khổ! Nếu đúng là chúng khoắng của nhà cô Di thì thật quá đáng. Chó cắn áo rách! Hoài lại nhấm tiếp ngụm đắng. Lại rùng mình. Hoài lắc cằm một cái tự trấn an. Cô thực sự muốn biến thành bóng đêm! Bóng đêm là nơi kẻ ác dấu mình. Thằng Chẩm đã có lần đứng nấp trong bóng tối quan sát thấy ông Lâm sang hàng xóm chỉ cài cửa không khóa, nó lẻn vào bê trộm ti vi. Là bóng đêm cô sẽ biết tuốt được mọi chuyện. Ngoài sáng không nhìn thấu bóng đêm, nhưng trong bóng đêm thì nhìn rõ mọi thứ ngoài ánh sáng. Hồi học cấp hai nghe thầy giảng như vậy. Hình hài bóng đêm không thể miêu tả nhưng ngồi bên ly cà phê đen cô cứ liên tưởng về một màu đen, lúc mờ ảo như sắp tan vỡ, lúc đậm đặc như có thể cắt ra thành từng mảng, cũng có thể bẻ gẫy từng miếng.

Bà nội bị mù từ bao giờ không rõ. Hoài ra đời thì bà đã mù rồi. Lúc còn nhỏ xíu bập bẹ nói Hoài thường thắc mắc sao lúc nào bà nội cũng nhắm mắt mà không chịu nằm ngủ. Lớn lên biết được lý do bà bị mù một phần do cây cối va đập vào mắt, một phần do khóc chồng, khóc con nhiều quá. Ông nội và hai người con của ông bà bị chết vào một đêm mưa gió kinh hoàng. Bầu trời đen kịt. Nước lũ đổ từ trên rừng xuống làm sói cả một vệt suối kéo trôi một ngôi làng, trong đó có nhà của nội. Bà nội cùng với bố và cô Lai dạt vào hủm Nụ được mọi người cứu mới thoát chết. Từ đó bà nội dồn tất cả tình yêu thương vào bố và cô Lai. Bao nhiêu công to việc lớn đều do một tay bà lo liệu mặc dù đôi mắt không được như người ta. Cô Lai lấy chồng xa thỉnh thoảng mới về thăm nhà, còn bà nội thì càng về già mắt càng kém. Bà bảo toàn thấy một màu đen, đã vậy tai bà lại nghễnh ngãng. Có lần thoáng nghe thấy bố mẹ Hoài to tiếng, bà hỏi "Chúng bay lại cãi nhau hả?". Bố quát lên "Không cãi nhau! Văn nghệ tí thôi!". Bà khẽ gật đầu "Ừ! Văn nghệ cho vui!". Hoài nghĩ, cứ nghễnh ngãng, cứ đêm đen như bà nội lại hóa hay! Chả phải nghĩ ngợi gì! Mà trong sâu thẳm bà nội nghĩ gì chỉ có bà mới biết.

Hoài cố gạt đi những suy nghĩ vẩn vơ. Cô gọi người phụ bàn giót thêm nước sôi vào phin cà phê. Lí do là không thể uống đặc. Ngoài trời tiếng dế kêu rả rích. Những con thiêu thân quáng quàng lao vào từng vòm sáng ở mỗi bóng đèn treo lơ lửng. Mùa gặt. Lũ châu chấu, dế mèn từ đồng cũng theo nhau nhao nhao bay về quanh các bóng đèn cao áp bên đường. Bọn trẻ con rủ nhau đi bắt được hàng cân chứ không ít. Món cào cào, châu chấu, dế mèn, bọ xít bỗng trở thành món đặc sản trong những nhà hàng từ bao giờ! Hoài nhếch mép tự cười một mình. Thỉnh thoảng cô được nghe bố mẹ kể về những ngày xưa cùng trẻ con trong làng đi bắt cào cào, rồi lấy nước tuôn vào tổ dế, bắt được vài con là chạy về cời than nướng, xúm xít xé chia nhau từng tí một. Rồi bảo là ăn thơm lắm, ngậy lắm! Hoài cãi "Ngậy gì! Hôm cái Minh con nhà ông chủ tịch xã chiêu đãi tiệc sinh nhật gọi món "Tôm bay". Tưởng gì, hóa ra cào cào rang, ăn khét lẹt!". Bố cười "Ừ thì bây giờ họ toàn chiên bằng dầu chẳng khét!".

Khách vào quán mỗi lúc một đông hơn. Có hai người đến bàn của Hoài. Hẳn là hai vợ chồng vì nhìn chạc tuổi bố mẹ cô. Người đàn ông lịch thiệp xin lỗi rồi kéo ghế cho người phụ nữ ngồi trước, mình ngồi sau. Người phụ nữ hỏi:

- Bố Nga uống gì để em gọi?

 Đích thị là hai vợ chồng đi thư giãn đây. Người đàn ông chưa trả lời mà khẽ búng ngón tay xuống bàn nhắc:

- Cà phê tràn ly rồi cháu! 

- Dạ! Cháu xin lỗi!

Hoài chợt ngượng với câu trả lời bập chập của mình. Một tay nhấc chiếc phin, một tay cầm cốc đưa lên miệng uống ừng ực. Biết là sẽ bị cười nhạo đấy nhưng hình ảnh trước mắt khiến cô tự dưng rồ lên như thế.

Mẹ đi giúp đám cưới con một người bạn ở xã trên, kế hoạch đi những hai ngày một đêm. Nhà bà bạn làm cỗ chiều ăn nháp, sáng hôm sau mới vào cỗ chính. Con gái nhà người ta mới mười bảy tuổi đã lấy chồng. Nghe đâu lớp nó tổ chức đi pic nic, đốt lửa trại. Chơi đêm tý táy tý mẻ thế nào mà để lại hậu quả. Giờ phải bỏ học để cưới vì bầu bí đến sáu, bẩy tháng rồi. Nửa đêm mẹ vẫn xăm xắn về nhà vì quên mang quần áo thay. Đêm tối, trời đen quánh nhưng con đường này mẹ thuộc đến từng ổ gà. Vượt qua một con dốc, đến triền dốc thứ hai mẹ nghe thất thanh phía bờ lau. "Ối anh ơi!... Rắn!... Rắn!...". Tiếng quật bùm bụp xuống đất. Tiếng run rẩy của người đàn bà. Tiếng kêu "Ái trùi ui!.." của người đàn ông. Trong đêm tối mẹ không nhìn thấy ai nhưng linh cảm và phản xạ tự nhiên bắt mẹ lao tới chỗ có tiếng kêu. Hoài nhận được cuộc điện thoại gấp của mẹ "Bố gặp tai nạn con ơi!". Nửa đêm phóng xe tới trạm xá, Hoài thấy mẹ đang quýnh lên gọi xe cấp cứu của bệnh viện huyện đưa bố lên tuyến trên. Hậu quả là bố bị tháo khớp bàn chân trái nếu không sẽ hỏng cả chân và có thể nguy cho cả tính mạng. Mẹ không nói không rằng. Bố cũng không dám kêu đau. Một màn đêm vô hình đang giăng kín tâm hồn mẹ. Hoài lặng lẽ đưa cơm hai bữa lên bệnh viện huyện. Cô dậy thật sớm nấu nướng rồi ấn tất vào cặp lồng cho hai người ăn cả ngày. Cô phóng xe thật nhanh tránh ánh mắt của bất cứ ai. Bệnh viện, cái nơi đến của rất nhiều loại bệnh nhân. Dù thoắt đến, thoắt về trong mấy ngày nhưng cũng đủ nghe khối chuyện. Nào thì là anh em chém nhau vì tranh giành đất. nào thì là có người tự tử do nợ nần chồng chất. Ấy là bà vợ nọ bị lôi kéo vào chơi đa cấp, lúc đầu họ cho ăn dày được lên cấp Trưởng, Phó phòng kinh doanh gì đó. Tiền vào tài khoản cứ ầm ầm, thế là dấn lên vay ngân hàng chơi lớn để hưởng lợi tức lớn. Đồng bọn chúng gạ vay lãi ngày để chơi. Rốt cuộc là tài khoản ảo. Chủ doanh nghiệp kinh doanh đa cấp chơi cái bài đăng tin bị công an bắt vào tù. Nhưng ôi thôi nó cao chạy xa bay, cắt hết liên lạc chứ có ai bắt! Thế là hết! Thế là tìm đến cái chết! Được bác sĩ cứu còn oán trách sao không để cho tôi chết! Hoài chưa rõ khái niệm về cái chết ngoài sự tưởng tượng chết là chìm vào bóng đen dưới âm phủ, không còn biết gì về sự sống trên đời này. Ừ, vậy sao không để cho người đàn bà kia chìm vào bóng đen? Có người hỏi bà "Thế có biết ông bà chủ doanh nghiệp không?". Trả lời mếu máo "Nào có biết! Chỉ biết là họ ở Hà Nội lên mở chi nhánh trên này". Hoài thở dài rồi bỏ về, không chào một ai. Cô muốn để họ lặng chìm trong tăm tối vô vọng còn hơn là phải ngẩng lên trả lời cô dù chỉ một tiếng "Ừ"! Đến cổng viện gặp một tốp xúm vào khênh hai người đầu băng bó từ trên chiếc ô tô con xuống băng ca. Xôn xao cái chuyện đánh nhau trong vụ đấu thầu đất. Một bà già khóc lăn, khóc lộn kể lể, kêu than "Bán mảnh vườn cho thằng con ra đấu thầu mua mấy chục mét vuông ngoài phố để làm ăn!... Nó bảo giá sàn ba trăm rưởi… Ra, họ đấu lên những bẩy, tám trăm triệu… Ối giời ơi!... Không đấu được mà còn bị đánh ra nông nỗi này…". Hoài ngơ ngác nhìn theo. Ông bảo vệ kéo cô né vào trong. Ông lắc đầu nói ra chiều hiểu chuyện lắm "Người dân nghe quảng cáo đấu thầu thì mua hồ sơ và đặt cọc. Kẻ có máu mặt thì dùng cả một dàn đệ tử làm hồ sơ đấu thầu. Chúng "đi đêm" với nhau cả rồi. Ai lơ mơ nhúng vào là chúng đánh liền!". Hoài lại mơ hồ về cụm từ "đi đêm" nhưng tìm hiểu mà làm gì. Cô trả vé cho bảo vệ rồi vội vàng lấy xe phóng về nhà.

Quán đêm xao xác kẻ vào, người ra, đủ mọi lứa tuổi, đủ mọi lớp người và hầu như ai cũng có bạn tâm giao. Chỉ có Hoài một mình với hỗn độn những hình ảnh xuyên qua giọt cà phê đen sánh. Cô nghĩ đến hai đứa em. Thằng lớn đã đủ khôn, chỉ thương thằng em trai bé bỏng. Nó giống bố mỗi cái miệng và cái mũi to, còn người mảnh dẻ giống mẹ, da trắng giống mẹ, đôi mắt ướt với hàng mi cong giống mẹ. Lúc bế nó ra khỏi phòng đẻ, cô nữ hộ sinh giơ cho cả nhà xem chiếc vòng tránh thai và nói vui "Đặt tên là thằng Vòng nhá!". Mặc dù khai sinh là Tiến Dũng nhưng cả nhà đều gọi tên Vòng. Có những lần bố bế nó đi chơi về khuya lắm. Nó phụng phịu "Con ứ đi với bố nữa đâu! Lần nào cũng gửi con chơi nhà bác Hoàng rồi mãi mới về đón con…". Thế là chiến tranh lạnh xảy ra. Đuối lý, bố gằn lên "Thằng Vòng chắc gì là con tôi! Cô cứ liệu đấy!". Mẹ chỉ khóc thầm trong đêm. Giọt nước tràn ly. Mẹ bảo thôi để bố mày được tự do. Mẹ con mình thừa sức lo toan cuộc sống.

Hoài say cà phê. Nôn nao. Nước miếng ứ đầy lên cổ. Đầu óc quay cuồng. Những ánh điện nhòe đi rồi tắt lịm. Choàng ngồi dậy trên chiếc ghế sô pha. Quán vắng tanh, chỉ còn mấy đôi nam nữ thanh niên đang rúc rích cười. Anh chủ quán ân cần hỏi:

- Em thấy trong người thế nào? Chắc không quen uống cà phê đen.

- Dạ, chắc là vậy! Em nôn à? Phiền cho quán nhà anh quá!

- Không sao! Thỉnh thoảng anh vẫn gặp trường hợp như thế mà. Say rượu mới sợ chứ say món này không đáng lo. Em tự về được chứ?

- Dạ vâng!

Trăng muộn đã lên. Hoài nhìn rõ từng cuộn mây đen mờ lởn vởn trên nền trời đêm. Tiếng dế ran dày hơn như cùng tấu lên một bản nhạc. Hoài không cảm nhận được những khúc nhạc buồn hay vui. Dắt xe ra khỏi khoảng không gian mờ ảo của quán đêm, Hoài nhìn xa xăm về phía khu đô thị mới lung linh ánh điện đủ sắc màu. Khu ấy trước đây là một cánh đồng lúa mênh mông mỗi lần qua cô thường đi chầm chậm để hít hà hương lúa nồng nàn. Bởi ý nghĩ thực tại chỉ ước làm bóng đêm nên cái lung linh của khu đô thị mới nơi phố núi chẳng làm cô rung động. Nổ máy, bật đèn xe, vít ga chạy trên con đường có hàng đèn cao áp nối dài. Những con bọ xoan xanh, châu chấu, thiêu thân quáng quàng lao vào bóng điện. Thỉnh thoảng chúng tạt vào mặt Hoài ran rát.

Trại sáng tác âm nhạc năm nay dành cho các nhạc sỹ đến từ đồng bằng sông Cửu Long do Hội Nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tác Văn học nghệ thuật tổ chức từ ngày 15/9 đến ngày 25/9 tại nhà sáng tác Cần Thơ, bao gồm các thể loại: hợp xướng, romance, hòa tấu, thính phòng.

Đến tham dự bế mạc trại sáng tác có PGS.TS nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân – Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam; ông Nguyễn Thành Kiên – Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật thành phố Cần Thơ; Đại diện Ban Tuyên giáo Thành ủy Cần Thơ; ông Hoàng Văn Nghĩa - Giám đốc Nhà sáng tác Cần Thơ; Lãnh đạo Đoàn Văn công Quân khu 9 và các cơ quan báo chí, phát thanh truyền hình tại Cần Thơ.

Về phía Hội Nhạc sĩ Việt Nam có: Thiếu tướng, nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh – Chủ tịch Hội; nhạc sĩ Trần Nhật Dương – Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Kiểm tra; nhạc sĩ Thế Long – Ủy viên Ban Chấp hành, Chủ tịch Hội Âm nhạc thành phố Cần Thơ, và 15 hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam tham dự Trại.

Với cảm hứng dạt dào lấy từ vùng sông nước miền Tây và những chuyến đi thực tế tại Hậu Giang trong thời gian dự Trại, các nhạc sĩ đã sáng tác được những tác phẩm có chất lượng nghệ thuật cao và có thêm nhiều ca khúc mới về Cần Thơ.

Có 9 tác phẩm âm nhạc thuộc các thể loại: Romance, Acapella, tam tấu đã được dàn dựng và biểu diễn trại buổi Bế mạc được các nhạc sỹ đánh giá khá phong phú về màu sắc và chất liệu âm nhạc.

Nhạc sĩ Nguyễn Dũng thay mặt các nhạc sĩ dự trại đã trao cho ông Hoàng Văn Nghĩa – Giám đốc Nhà Sáng tác Cần Thơ 19 tác phẩm âm nhạc, trong đó bao gồm 6 tác phẩm khí nhạc, 13 tác phẩm thanh nhạc.

PGS.TS nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân – Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã biểu dương các nhạc sĩ dự trại trong thời gian ngắn đã khắc phục những khó khăn khách quan và chủ quan để hoàn thành tốt các tác phẩm âm nhạc. Ông cũng đánh giá nhận xét chi tiết từng tác phẩm để các nhạc sỹ học tập, trao đổi, rút kinh nghiệm. Đây là trại sáng tác âm nhạc mà phần lớn là các nhạc sĩ dự trại đến từ các tỉnh thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nhưng kết quả đạt được khá tốt, nâng cao được tính chuyên nghiệp trong sáng tác. Đã có sự kế thừa từ các thế hệ đi trước, nhiều gương mặt các nhạc sĩ trẻ đầy triển vọng đang dần khẳng định qua các tác phẩm của mình.

Trong phát biểu bế mạc, nhạc sĩ Đức Trịnh – Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam bày tỏ mong muốn các nhạc sĩ sẽ tiếp tục giữ phong độ với những tìm tòi sáng tạo mới. Ông rất vui mừng vì có nhiều tác phẩm hay viết về miền đất Đồng bằng và con người Cần Thơ. Nhạc sĩ cũng góp ý thêm về chuyên môn cho các tác giả dự Trại và đề nghị ngành văn hóa cùng các cơ quan truyền thông tiếp tục hỗ trợ giới thiệu đến công chúng những tác phẩm ra đời từ trại sáng tác âm nhạc Cần Thơ năm nay.

Trại sáng tác âm nhạc năm nay dành cho các nhạc sỹ đến từ đồng bằng sông Cửu Long do Hội Nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tác Văn học nghệ thuật tổ chức từ ngày 15/9 đến ngày 25/9 tại nhà sáng tác Cần Thơ, bao gồm các thể loại: hợp xướng, romance, hòa tấu, thính phòng.

Đến tham dự bế mạc trại sáng tác có PGS.TS nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân – Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam; ông Nguyễn Thành Kiên – Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật thành phố Cần Thơ; Đại diện Ban Tuyên giáo Thành ủy Cần Thơ; ông Hoàng Văn Nghĩa - Giám đốc Nhà sáng tác Cần Thơ; Lãnh đạo Đoàn Văn công Quân khu 9 và các cơ quan báo chí, phát thanh truyền hình tại Cần Thơ.

Về phía Hội Nhạc sĩ Việt Nam có: Thiếu tướng, nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh – Chủ tịch Hội; nhạc sĩ Trần Nhật Dương – Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Kiểm tra; nhạc sĩ Thế Long – Ủy viên Ban Chấp hành, Chủ tịch Hội Âm nhạc thành phố Cần Thơ, và 15 hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam tham dự Trại.

Với cảm hứng dạt dào lấy từ vùng sông nước miền Tây và những chuyến đi thực tế tại Hậu Giang trong thời gian dự Trại, các nhạc sĩ đã sáng tác được những tác phẩm có chất lượng nghệ thuật cao và có thêm nhiều ca khúc mới về Cần Thơ.

Có 9 tác phẩm âm nhạc thuộc các thể loại: Romance, Acapella, tam tấu đã được dàn dựng và biểu diễn trại buổi Bế mạc được các nhạc sỹ đánh giá khá phong phú về màu sắc và chất liệu âm nhạc.

Nhạc sĩ Nguyễn Dũng thay mặt các nhạc sĩ dự trại đã trao cho ông Hoàng Văn Nghĩa – Giám đốc Nhà Sáng tác Cần Thơ 19 tác phẩm âm nhạc, trong đó bao gồm 6 tác phẩm khí nhạc, 13 tác phẩm thanh nhạc.

PGS.TS nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân – Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã biểu dương các nhạc sĩ dự trại trong thời gian ngắn đã khắc phục những khó khăn khách quan và chủ quan để hoàn thành tốt các tác phẩm âm nhạc. Ông cũng đánh giá nhận xét chi tiết từng tác phẩm để các nhạc sỹ học tập, trao đổi, rút kinh nghiệm. Đây là trại sáng tác âm nhạc mà phần lớn là các nhạc sĩ dự trại đến từ các tỉnh thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nhưng kết quả đạt được khá tốt, nâng cao được tính chuyên nghiệp trong sáng tác. Đã có sự kế thừa từ các thế hệ đi trước, nhiều gương mặt các nhạc sĩ trẻ đầy triển vọng đang dần khẳng định qua các tác phẩm của mình.

Trong phát biểu bế mạc, nhạc sĩ Đức Trịnh – Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam bày tỏ mong muốn các nhạc sĩ sẽ tiếp tục giữ phong độ với những tìm tòi sáng tạo mới. Ông rất vui mừng vì có nhiều tác phẩm hay viết về miền đất Đồng bằng và con người Cần Thơ. Nhạc sĩ cũng góp ý thêm về chuyên môn cho các tác giả dự Trại và đề nghị ngành văn hóa cùng các cơ quan truyền thông tiếp tục hỗ trợ giới thiệu đến công chúng những tác phẩm ra đời từ trại sáng tác âm nhạc Cần Thơ năm nay.

Trại sáng tác âm nhạc năm nay dành cho các nhạc sỹ đến từ đồng bằng sông Cửu Long do Hội Nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tác Văn học nghệ thuật tổ chức từ ngày 15/9 đến ngày 25/9 tại nhà sáng tác Cần Thơ, bao gồm các thể loại: hợp xướng, romance, hòa tấu, thính phòng.

Đến tham dự bế mạc trại sáng tác có PGS.TS nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân – Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam; ông Nguyễn Thành Kiên – Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật thành phố Cần Thơ; Đại diện Ban Tuyên giáo Thành ủy Cần Thơ; ông Hoàng Văn Nghĩa - Giám đốc Nhà sáng tác Cần Thơ; Lãnh đạo Đoàn Văn công Quân khu 9 và các cơ quan báo chí, phát thanh truyền hình tại Cần Thơ.

Về phía Hội Nhạc sĩ Việt Nam có: Thiếu tướng, nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh – Chủ tịch Hội; nhạc sĩ Trần Nhật Dương – Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Kiểm tra; nhạc sĩ Thế Long – Ủy viên Ban Chấp hành, Chủ tịch Hội Âm nhạc thành phố Cần Thơ, và 15 hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam tham dự Trại.

Với cảm hứng dạt dào lấy từ vùng sông nước miền Tây và những chuyến đi thực tế tại Hậu Giang trong thời gian dự Trại, các nhạc sĩ đã sáng tác được những tác phẩm có chất lượng nghệ thuật cao và có thêm nhiều ca khúc mới về Cần Thơ.

Có 9 tác phẩm âm nhạc thuộc các thể loại: Romance, Acapella, tam tấu đã được dàn dựng và biểu diễn trại buổi Bế mạc được các nhạc sỹ đánh giá khá phong phú về màu sắc và chất liệu âm nhạc.

Nhạc sĩ Nguyễn Dũng thay mặt các nhạc sĩ dự trại đã trao cho ông Hoàng Văn Nghĩa – Giám đốc Nhà Sáng tác Cần Thơ 19 tác phẩm âm nhạc, trong đó bao gồm 6 tác phẩm khí nhạc, 13 tác phẩm thanh nhạc.

PGS.TS nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân – Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã biểu dương các nhạc sĩ dự trại trong thời gian ngắn đã khắc phục những khó khăn khách quan và chủ quan để hoàn thành tốt các tác phẩm âm nhạc. Ông cũng đánh giá nhận xét chi tiết từng tác phẩm để các nhạc sỹ học tập, trao đổi, rút kinh nghiệm. Đây là trại sáng tác âm nhạc mà phần lớn là các nhạc sĩ dự trại đến từ các tỉnh thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nhưng kết quả đạt được khá tốt, nâng cao được tính chuyên nghiệp trong sáng tác. Đã có sự kế thừa từ các thế hệ đi trước, nhiều gương mặt các nhạc sĩ trẻ đầy triển vọng đang dần khẳng định qua các tác phẩm của mình.

Trong phát biểu bế mạc, nhạc sĩ Đức Trịnh – Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam bày tỏ mong muốn các nhạc sĩ sẽ tiếp tục giữ phong độ với những tìm tòi sáng tạo mới. Ông rất vui mừng vì có nhiều tác phẩm hay viết về miền đất Đồng bằng và con người Cần Thơ. Nhạc sĩ cũng góp ý thêm về chuyên môn cho các tác giả dự Trại và đề nghị ngành văn hóa cùng các cơ quan truyền thông tiếp tục hỗ trợ giới thiệu đến công chúng những tác phẩm ra đời từ trại sáng tác âm nhạc Cần Thơ năm nay.

Thơ Nguyễn Thế Quynh - Hội văn học nghệ thuật Yên Bái – sáng tác tại Nhà sáng tác Cần Thơ 2023

NGƯỜI MÔNG TRÊN ĐẤT NÀ HẨU*        

Vượt dốc Ba Khuy

Gặp trùng trùng đá

Lẫn cùng cây

Ẩn trong mây

Đá cất lời của gió

Có tiếng sáo đêm trăng lời yêu đang tỏ

Có điệu khèn nghiêng nghiêng lễ hội cầu mùa

Tiếng cồng, tiếng chiêng và tiếng gươm khua

Đời đời người Mông giữ yên bờ cõi

Hôm nay đá gọi

Định cư định canh, giữ đất giữ rừng

Cây Sa mu, cây Chò… cành lá rưng rưng

Họ Hảng, họ Giàng, họ Sùng về đây lập bản

Trâu dê đầy đàn

Con cá Tầm với người làm bạn

Nà Hẩu hân hoan Tết đến, Xuân về

Đỉnh Ba Khuy còn đó đá thề

Người Mông giữ rừng

Chín núi, mười khe xanh tươi ngút ngát

Chim cứ cư đang hát

Cho cuộc đời nở hoa.

 -------------------------------------

GIỖ TRẬN GẠC MA

Các con đã về đủ rồi

Sáu tư đứa sáu tư đôi đũa bày

Chập chờn giữa khói nhang bay

Rượu cúng vừa rót lệ cay mắt già

Bấy năm biền biệt xa nhà

Ở ngoài xa ấy Gạc Ma sóng cồn

Thân vùi nước, mây gửi hồn

Máu đào nhuốm đỏ hoàng hôn chiều chiều

Thèm nghe một tiếng sáo diều

Bát cơm cà muối, canh riêu cua đồng

“Dang tay vạn dặm Biển Đông”*

Vòng tròn bất tử con Rồng, cháu Tiên

Các con mỗi đứa mỗi miền

Hôm nay về với đất liền thăm cha

Đây Trường Sa, kia Hoàng Sa

Biển quê hương hát bài ca hòa bình                                                  

* Nguyễn Bỉnh Khiêm: "Biển Đông vạn dặm dang tay giữ/Đất Việt muôn năm vững trị bình ".

* Cụ Hoàng Dỏ ở thôn Tân Định, xã Hải Ninh (huyện Quảng Ninh, Quảng Bình) cứ đến 14-3 hằng năm làm giỗ con mình và giỗ cả 63 chiến sĩ cùng hy sinh tại Gạc Ma.

Thơ Nguyễn Thế Quynh - Hội văn học nghệ thuật Yên Bái – sáng tác tại Nhà sáng tác Cần Thơ 2023

NGƯỜI MÔNG TRÊN ĐẤT NÀ HẨU*        

Vượt dốc Ba Khuy

Gặp trùng trùng đá

Lẫn cùng cây

Ẩn trong mây

Đá cất lời của gió

Có tiếng sáo đêm trăng lời yêu đang tỏ

Có điệu khèn nghiêng nghiêng lễ hội cầu mùa

Tiếng cồng, tiếng chiêng và tiếng gươm khua

Đời đời người Mông giữ yên bờ cõi

Hôm nay đá gọi

Định cư định canh, giữ đất giữ rừng

Cây Sa mu, cây Chò… cành lá rưng rưng

Họ Hảng, họ Giàng, họ Sùng về đây lập bản

Trâu dê đầy đàn

Con cá Tầm với người làm bạn

Nà Hẩu hân hoan Tết đến, Xuân về

Đỉnh Ba Khuy còn đó đá thề

Người Mông giữ rừng

Chín núi, mười khe xanh tươi ngút ngát

Chim cứ cư đang hát

Cho cuộc đời nở hoa.

 -------------------------------------

GIỖ TRẬN GẠC MA

Các con đã về đủ rồi

Sáu tư đứa sáu tư đôi đũa bày

Chập chờn giữa khói nhang bay

Rượu cúng vừa rót lệ cay mắt già

Bấy năm biền biệt xa nhà

Ở ngoài xa ấy Gạc Ma sóng cồn

Thân vùi nước, mây gửi hồn

Máu đào nhuốm đỏ hoàng hôn chiều chiều

Thèm nghe một tiếng sáo diều

Bát cơm cà muối, canh riêu cua đồng

“Dang tay vạn dặm Biển Đông”*

Vòng tròn bất tử con Rồng, cháu Tiên

Các con mỗi đứa mỗi miền

Hôm nay về với đất liền thăm cha

Đây Trường Sa, kia Hoàng Sa

Biển quê hương hát bài ca hòa bình                                                  

* Nguyễn Bỉnh Khiêm: "Biển Đông vạn dặm dang tay giữ/Đất Việt muôn năm vững trị bình ".

* Cụ Hoàng Dỏ ở thôn Tân Định, xã Hải Ninh (huyện Quảng Ninh, Quảng Bình) cứ đến 14-3 hằng năm làm giỗ con mình và giỗ cả 63 chiến sĩ cùng hy sinh tại Gạc Ma.

LY DỊ

Truyện ngắn của Nguyễn Thị Thanh – Hội văn học nghệ thuật Yên Bái – sáng tác tại Nhà sáng tác Cần Thơ 2023                                                                                   

              Mụ Hiến cuộn tròn tờ đơn trong tay bước ra cổng tòa án. Lão phó Liêm dắt chiếc xe đạp cà tàng đi theo sau. Dấn được một quãng lão bảo:

              - Lên xe tôi đèo!

              Mụ Hiến không nói không rằng rẽ ngang vào ngõ Ao Sen, mà hướng đó chẳng có ai là người thân cận gì cả. Phó Liêm đành đạp xe một mình và rồi cũng rẽ vào quán nước chè của bà bủ Sim.

              Cuối giờ chiều quán nước bao giờ cũng đông đúc hơn, là vì vừa ngồi nhâm nhi chén trà, vừa bàn luận chuyện lô đề. Những phút áp chót bao giờ cũng sôi động. Cứ đến tầm này con mẹ Hoan lại bê chiếc bàn nhựa và cái ghế con ra nhờ quán của bủ ghi đề. Hồi đầu ham khách nó còn cho ghi nợ, bây giờ thì tiền trao cháo múc, có thì cho ghi, không có thì nghỉ khỏe. Vì nợ nần khó đòi, nhất là cái của hồ vân nó khó lắm, bên nợ không chịu trả còn ra điều thách thức báo công an này nọ, thế là quay ra oánh nhau, lấy đá choảng nhau. Trên mặt con mẹ Hoan vẫn còn vết sẹo tướng kia thây!

              Đang chụm đầu xoay ngang, xoay dọc tờ thơ đề của ngày hôm nay thì tất cả đều ngoảnh ra do tiếng còi hú của xe cứu hỏa. Phó Liêm nhìn thấy một cột khói đen tỏa lên mù mịt từ phía xóm Ao Sen.

              - Cháy! Cháy to rồi! Không biết có ai bị chết cháy không nhỉ?

              Chẳng ai bảo ai, tất cả bỏ tờ thơ đề chạy nhao về phía đám cháy. Trong quán còn lại bủ Sim và con mẹ Hoan. Cũng chỉ loắng một lúc chừng mười lăm phút mọi người lại quay về quán, có cả mụ Hiến. Mụ vừa thở vừa kể, cứ nói một câu lại gật đầu nhấn mạnh:

- Đó là nhà vợ chồng Tuần Lan!... Vợ dạy học cấp một, chồng làm mộc! Hình như con vợ ngoại tình gì đó, thằng chồng suốt ngày ghen tuông, đánh chửi nên con vợ đâm đơn ly dị!... Hôm qua tòa án gọi lên hòa giải lần thứ nhất! Trưa nay thằng chồng đi mua một can xăng! Lúc con vợ đi làm về nó bảo nếu cô cố tình bỏ tôi thì thà cả hai cùng chết! Thế là nó lấy dây buộc cả hai lại rồi dội xăng lên người bật lửa đốt. Ôi chao!... Ai ngờ cái dây cháy đứt phựt nên con vợ chạy được ra ngoài, được mọi người dập lửa cho, bị bỏng hết cả mặt. Ôi chao! Còn thằng chồng số chết hay sao ấy mà lại chạy lên gác xép. Cái gác làm bằng gỗ, thế là bị cháy đen thui. Bao nhiêu đồ gỗ thủ công của khách đặt cũng cháy hết! Toàn bằng gỗ dổi với gỗ pơ mu mà lại! Ối chao ôi… khiếp quá! Rủn hết cả người…!

Phó liêm giật giật vai mụ vợ hỏi dồn:

- Có hỏi thằng Tuần năm nay bao nhiêu tuổi không? Nó sinh năm nào?

- Thấy bảo nó chết ở tuổi bốn chín! Năm hạn đấy! Có tránh cũng chả được. Tự mình giết mình!

- Quyết con bốn chín! Đánh lộn con chín tư! Đầu bốn! Đuôi chín! Lão Liêm bảo con mẹ Hoan ghi vào sổ.

- Này! Có tiền không? Con mẹ Hoan hất hàm hỏi.

Mụ Hiến nghiến răng chì chiết:

- Thôi tôi lạy ông! Nhà sắp ra đê rồi đấy! Mà đất này không có đê cho ông ở đâu nhá! Về! Lần này không nghe là dứt khoát ly dị!

Cả hội lô đề ngoài cách tính của mỗi người mỗi khác, nhưng rồi ai cũng cố ghi thêm con bốn chín cho đỡ ân hận. Có người còn xui lão Liêm đánh thêm đầu chín, đuôi bốn cho chắc ăn. Mụ Hiến nguẩy mông đi về. Lão Liêm thậm thụt dúi tiền cho mẹ Hoan rồi nhét nhanh tờ cáp đề vào túi quần.

Phó Liêm hôm nay giời đi vắng nên tự tay vào bếp. Lão xúc cơm nguội cho lên chảo rang. Mụ Hiến như chưa hề có chuyện gì xảy ra giữa hai vợ chồng nhanh nhảu lấy đôi đũa gắp vài gắp dưa chua trong vại đưa cho chồng. Nhà mụ nghiện cái món cơm rang với dưa chua này. Mỗi người một bát tô cơm rang, lão Liêm và vội rồi buông bát đũa lên ngồi hóng thông báo kết quả xổ số. Lão vỗ đùi đánh đét!

- Đấy mà! Giời ơi! Số rách!

Mụ Hiến chạy vội lên:

- Về bao nhiêu?

- Hôm nay mà quất một trăm thì ăn đủ! Con mẹ Hoàn hôm nay ôm thì chết nặng! Công nhận thằng này chết thiêng!

- Bốn chín hả? Tiếc nhờ…!

Lão Liêm lẩm bẩm:

- Mẹ cái thằng! Không sống được với nhau thì ra tòa ly dị, việc chó gì phải chết khổ chết sở như thế! Phải tay tao á..!

- Phải tay tao thì sao? Mụ Hiến gằn giọng - Khôn ngoan ra cửa quan mới biết nhá! Ở nhà đánh vợ chửi con, ra đến tòa thì rụt vòi xin lấy xin để!

- Ờ! Thế hóa ra cái nhà con Lan chả phải đưa đơn ra tòa tiếc gì nữa. Biệt ly vĩnh viễn rồi chứ cần gì ly dị! Lại không phải chia bôi của nả con cái gì sất! Lão Liêm tự bình luận.

- Ối xời! Chết kiểu đấy tiếng để đời chứ hay hớm cái gì!

- Thôi! Kệ mẹ chúng nó. Đi sang lĩnh tiền cái đã.

- Á à! Lại đánh hở? Đánh bao nhiêu?

- Bạch thủ có năm nghìn bọ. Mụ mà không gàn thì hôm nay ăn đủ. Đúng là loại đàn bà…!

Lão Liêm hăm hở đi sang nhà con mẹ Hoan. Mụ Hiến vờ như không quan tâm nhưng vẫn thầm nghĩ không chắc được cầm tiền ngay. Có thể, rất có thể con mẹ Hoan hôm nay ôm đề. Tháng trước nó trúng đậm cũng là vào ngày ở xóm có cụ Nhặt qua đời, rất nhiều người lấy tuổi cụ đánh bạch thủ nhưng đề không về. Nhà Hoan ôm cả nên thắng lớn, lần này chắc quen mui…

              Đang lụi hụi bê nồi cơm cám ra cho đàn chó đẻ ăn thì mụ Hiến nghe tiếng loảng xoảng trên nhà. Lão chồng thò đầu xuống bếp nói đổng:

              - Ngày mai ra tòa! Không hòa giải hòa giếc gì nữa! Mai mà con mẹ Hoan khất tao tiền con đề thì đừng có trách! Tham ôm vào cho chết!

              Mụ Hiến gầm lên:

              - Ối giời ơi…! Liên quan gì đến tôi mà ông đòi…? Sao lúc tòa hòa giải lại nhũn như con chi chi…! Chính ông xin tôi rút đơn nhá! Được rồi. Lành làm gáo, vỡ làm muôi!

         Mụ sấn xổ vào nhà định túm tóc, vặt tai thì không thấy lão chồng đâu. Một lúc sau đứa cháu nội gọi điện đến báo là ông nội sang ngủ bên nhà, bà không phải tìm. Mụ sống với lão đã hơn bốn mươi năm, bốn mặt con, bẩy mặt cháu. Mụ biết tính lão mà lão cũng biết tính vợ. Lão thủy chung với nghề mộc nhưng chuyên đi làm công cho các chủ xưởng hoặc nhận đóng đồ lặt vặt ở nhà nên chỉ được gọi phó mộc chứ không như mấy ông thợ cả có tay nghề cao như ông Cả Mạnh, ông Cả Triều... Lão say đề đến quên cả ăn, lúc nào trúng con đề thì cả làng cả tổng biết. Có thời lão đã đem về con xe máy đê đê đỏ vẻ hãnh diện lắm. Nhưng cái giống cờ bạc, được thì hạm chơi, thua thì ham gỡ nên lão cứ dấn vào nợ nần. Già rồi mà vợ chồng suốt ngày cãi cọ, mụ vợ đe ly dị tới dăm bẩy bận rồi chứ không đâu. Nhưng mỗi lần như thế lão lại hạ mình xin lỗi vợ con, rồi hứa sẽ từ bỏ đề đóm. Lão biết mụ vợ ruột để ngoài da thế thôi chứ chẳng thâm thúy gì. Kể cả những lần lão lên cơn khát tiền đánh đề đã ghè dao vào cổ mụ đòi tiền, nếu không đưa, tao giết! Mụ sợ hãi móc túi áo được đồng nào đưa tất cho lão. Có lần mấy thằng con xông vào bênh mẹ bị lão đạp cho ngã dúi dụi. Mụ lại khóc lóc đâm đơn ra tòa. Lão lại ân hận xin tòa hòa giải, xin mụ rút đơn. Cho nên cứ hạ mình xin lỗi là thượng sách. Ơ! Nhưng sao lần này lão lại đòi ra tòa ly dị nhỉ? Sáng hôm sau mụ Hiến đem chuyện này ra quán nước chè hỏi bủ Sim. Bủ nhấp ngụm nước chè, lấy chiếc khăn tay chùi nhèm mắt rồi chớp chớp nói cho mụ biết:

       - Ối dào!... Chiều hôm qua bên nhà con mẹ Hoan như giặc loạn!... Chả biết có đứa nào xui thằng Liêm, hay bọn nó nói đùa không biết. Rằng thì là, ông muốn có tiền chơi thì quyết ly dị đi để được chia phần đất bán đi có mà chơi mệt. Đấy! Chắc là như thế đấy! Rõ khổ!

         Mụ Hiến dẫm đành đạch hai chân lu loa:

       - Ối giời đất ơi! Sao tôi khổ thế này…! Xong mụ ráo hoảnh được ngay, quay sang nói với bủ Sim:

       - Đã thế, vỏ quýt dày có móng tay nhọn! Từ bi giờ cháu thề không viết đơn ra tòa nữa, xem lão ấy bấu víu vào đâu!

       Bủ Sim cười móm mén:

       - Vợ chồng mày thật như phường chèo…

     Hôm nay mặt trời lên sớm, ánh nắng đã rọi qua mái lều xiên xuống nền đất. Mụ Hiến đang định phân bua thêm điều gì với bủ Sim thì thấy cô Thủy cắp rổ rau đi chợ, mụ Hiến gọi vào hỏi:

       - Cô đi qua nhà thằng cu nhà em có thấy lão Liêm ở đó không?

       - Nào em có để ý!

       Bủ Sim nhân tiện hỏi thăm:

       - Này chị Thủy, cái Chung nhà chị được mấy đứa rồi nhỉ?

       - Buồn lắm bủ ơi! Con gái như hạt mưa sa, hạt vào đài các hạt sa vũng bùn… Cái số cháu vất vả lắm bủ ạ!

       Bủ Sim chẹp miệng thông cảm. Mụ Hiến có vẻ quan tâm hỏi:

       - Lâu lắm tôi chưa gặp vợ chồng nhà nó. Con gái gả chồng xa quá. Giờ hoàn cảnh nó ra sao?

       - Chẳng dấu gì Bủ và bá, cháu nó đi dậy học tít trên Mường Muổi, ở đây có xin được việc đâu! Lấy thằng chồng chẳng công ăn việc làm, đẻ ba đứa con gái. Chồng nó sinh ra rượu chè. Khổ! Nhà em bảo nó bỏ đi cho nhẹ nhưng nó nghĩ thương con…

       Mụ Hiến nghe mà máu dồn lên cổ như thể chuyện của con mình:

       - Thế thì bỏ quách đi chứ tiếc gì? Để con cái sống trong cái cảnh ấy bằng mười giết con chứ thương nỗi gì!

       - Vâng! Cực chẳng đã, cũng mấy lần ra tòa rồi đấy nhưng chẳng bỏ nổi. Cái nghiệp của cháu nó như thế. Ra đến tòa nó lại ôm mặt khóc bỏ về…

         Bủ Sim chia sẻ:

       - Ừ! Nó nghĩ phải. Con người với nhau không còn tình thì còn nghĩa, có phải cái áo đâu mà cởi phắt đi được.

         Cô Thủy có mỗi đứa con gái, hai vợ chồng thuốc thang mãi mà không sinh thêm được nữa. Vợ chồng cho con học hành đến nơi đến chốn, đi học cao đẳng sư phạm và cũng gom tiền chạy vạy cho nó có chỗ làm việc gần nhà, nhưng hợp đồng tới tám, chín năm mà không được biên chế. Vì vậy khi có người bạn nhận giúp đỡ xin việc ở vùng sâu, vùng xa cũng đành vậy. Đời con gái gặp đâu ấm đó. Cô Thủy đứng dậy xin phép đi chợ. Bỗng dưng cô lại ngồi thụp xuống bưng mặt khóc. Dường như không thể kìm nén nổi nỗi niềm, cô sập sùi:

       - Ơi con ơi là con…! Lúc ra tòa thì chẳng bỏ được… Giờ thì các cháu của tôi mồ côi bố rồi…!

       Cả bủ Sim và mụ Hiến cùng đỡ cô Thủy dậy và vỗ về hỏi han. Thì ra thằng con rể nhà cô đi uống rượu say về, trời tối nhập nhoạng nên lao cả người và xe đạp xuống suối, chết sặc nước. Nó chết mới cách đây chục ngày nhưng cô Thủy say xe ghê gớm nên chỉ có chồng cô lên trên đó với con gái và cháu ngoại. Mụ Hiến đăm đắm nhìn xa, thở dài và nói với cô Thủy:

       - Thôi! Theo tôi nghĩ… Như vậy là cái cách giải phóng cho con Chung. Ôi dào! Thế là chẳng cần ra tòa ly dị, ly diếc gì nữa. Khỏi mang tiếng!

       Bủ Sim tát vào mông mụ Hiến trách:

       - Cái con mẹ bô lô, ba loa…! Người ta đang đau cắt từng khúc ruột mà ăn nói hàm hồ. Thôi về đi!

     Mụ Hiến cảm thấy mình hàm hồ thật nên lủi đi thật nhanh. Đến gần cổng tòa án mụ bắt gặp đôi thanh niên nam nữ đang giằng tay nhau. Thằng con trai túm tay đứa con gái lôi ra, đứa con gái gồng mình mắm môi:

       - Mày buông tao ra! Tao không thể sống với cái loại mày. Nghe chưa!

       Mụ Hiến sáp vào can:

       - Thế nào? Cơ sự ra làm sao mà giằng xé nhau ở đây?

     Thằng con trai như vớ được phao lúc chấp chới:

       - Đấy, con nhờ bà nói với vợ con chút. Nó gớm quá đi mất. Có gì đâu, nó chỉ bắt gặp con đi ka ra ô kê mấy bận, mà toàn bạn bè con, nó biết cả, nhưng nó ghen quá bà ơi!

       - Đàn bà nổi cơn ghen là ghê lắm con ạ! Đau đẻ, ngứa ghẻ, đòn ghen mà! Thôi! Buông tay nó ra!

       Vừa tuột tay ra, đứa con gái hùng hổ:

       - Tao nộp đơn lên tòa! Đời tao còn trẻ lắm. Thiếu gì thằng đàn ông tốt!

       Mụ Hiến thở dài, lắc đầu, chép miệng. Đúng là vợ chồng trẻ con. Lẽ ra ở tuổi này chúng nó phải xưng hô anh anh, em em. Chứ đã đến cữ xưng mày tao là chuyện chẳng vừa. Mụ rảo bước về phía nhà thằng con cả, không biết lão chồng còn ở đấy hay về nhà rồi nữa. Mụ nghĩ lung mung đến cái chuyện ly hôn. Các cụ xưa vẫn nói mà, đời người con gái mười hai bến nước. Mụ đã lội qua cả bến đục, bến trong. Có lúc ngồi hái rau, bó mớ đi chợ mụ cũng liên tưởng, ừ cái ngọn rau muống vô tri vô giác này càng dấn trong bùn nó lại càng vươn lên non mởn. Rồi mụ tự cười mình, chả xinh xắn gì, chả học hành quái gì, hết lớp ba ở nhà gánh phân bón ruộng, tưới rau rồi lấy chồng. Cả xóm ngày ấy bảo con Hiến vớ được thằng Liêm thợ mộc chẳng như thài lài gặp cứt chó. Gớm, lấy chồng xong là cứ mơn mởn, thằng chồng lại chịu khó làm ăn. Như vậy là nhất rồi. Mụ tủm tỉm cười, được cái hơn bốn chục năm chung sống, đúng là lão rất chịu khó nhưng phải mỗi cái tội lô đề. Ờ! mà tiền lão, lão chơi! Thỉnh thoảng nổi cơn lên, trấn lột của mụ mấy đồng nhưng đã có ai như lão còn biết cất nhời xin lỗi vợ như vậy chứ! Hóa ra mình vẫn còn duy trì cái gia đình này được những hơn bốn mươi năm. Được lũ con, lũ cháu mà bây giờ vắng chúng nó thì buồn chết đi được. Kể cả lão chồng, giờ mà vắng tiếng chắc cũng buồn chết đi được!

         Đến cổng nhà con trai mụ gọi thằng cháu hỏi xem ông còn đó không. Cổng khóa, cửa khóa, cả nhà đi đâu nhỉ? Mụ hồ nghi đi về nhà. Lão Liêm và thằng cháu nội đã ngồi chờ. Thấy bà về, thằng cháu chạy ra ôm chân:

         - A bà về! Ông kìa bà!

         - Ông mày chứ ông tao à? Cha bố mày!

         - Hì! Bà chửi "Cha bố mày!" tức là bà chửi ông nhá!

         Tự dưng bà thấy nhẹ lòng. Căn nhà mọi khi chật chội lắm nhưng hôm nay như rộng thêm. Lão Liêm nói thăm dò:

         - Hôm qua vợ chồng thằng cả nó bàn. Nó bảo giờ ông bà có tuổi rồi, lại hay cãi nhau làm chúng nó không yên tâm. Nó bảo hay là dọn sang ở bên đó với các cháu cho vui.

         - Ông lại định giở trò lừa tôi để bán mảnh đất này lấy tiền lô đề chứ gì? Tôi đi guốc trong bụng!

         - Sao bà cứ nghĩ xấu cho tôi thế nhể?

         - Nghĩ à? Thật chứ nghĩ gì? Hôm qua ông nghe thằng nào, con nào mà về đòi tôi ra tòa li dị? Hôm nay tôi được nghe rồi nhá! Biết tỏng cái bụng…

         Không gian ngôi nhà lại chật căng như ngày hôm trước. Thằng cháu nội vô tư trèo lên cổ ông, ôm đầu và ghé vào tai ông nói rõ to:

         - Thôi! Cái đôi vợ chồng này trẻ con quá đi mất! Suốt ngày cãi nhau.

       Mụ Hiến phì cười, lại vô tư xuống bếp chuẩn bị cơm nước. Ba con chó cái cùng thi nhau đẻ. Nuôi chó con bán cũng lãi ra trò. Con chó vàng đang nằm cho con bú thấy chủ về nó vùng người dậy. Đàn con lễ thễ chạy theo, có con vẫn ngậm chặt bầu vú mẹ. Anh con trưởng đi đâu về ghé qua nhà và xuống gian bếp kéo mẹ ra sau bờ giếng nói chuyện:

         - Con nói với bà thế này… Bà thấy các con trưởng thành, đứa nào cũng được bố mẹ lo bề gia thất, công ăn việc làm ổn định. Ông bà giờ có phải lo cho đứa nào đâu! Một đàn cháu như thế kia bà nhìn có sướng không?

         Mụ Hiến tròn mắt hỏi:

         - Anh này lạ!... Hôm nay sao thế? Dạy khôn tôi à?

         - Con không dạy khôn. Bà đẻ ra chúng con cơ mà. Nhưng hôm nay con có lời xin ông, xin bà chấm dứt ngay cái chuyện ly hôn nhau đi ạ! Chúng con xấu hổ lắm! Già rồi…

         - Là tao dọa bố mày thôi! Đơn lên tòa mấy lần mà có bỏ được đâu!

         - Bà nghĩ dọa là yên à? Bà phải nghĩ cho con, cho cháu chứ!

         - Ừ thì chẳng nghĩ cho các anh các chị mà tôi chịu đựng bố các anh các chị ngần ấy năm à!

         - Thôi cố chịu đựng nốt vài chục năm nữa đi! Hì Hì…Biết bà rồi. Giờ mà ông bỏ đi thì có mà… Hay con bảo bố bỏ nhà đi tìm bà khác nhá! Hì Hì…

         - Cha bố nhà anh! Con với chả cái! Thôi, về đi!

         Anh con trưởng ôm ghì mẹ một cái thật chặt rồi lên nhà. Anh nháy mắt ra hiệu cho bố rồi dắt thằng con ra cổng. Mụ Hiến chạy theo gọi với để đưa cho đứa cháu cái mũ nhưng bố con nó đã lên xe máy phóng đi xa. Nắng nôi thế kia mà để thằng bé đầu trần, tối thế nào cũng sổ mũi cho mà xem. Mụ vào nhà thì lão Liêm đã xuống bếp vo gạo thổi cơm. Mụ quay ra đóng cổng lại, ngoắc khóa rồi đội nón ra vườn hái rau. Nắng trưa gắt thế cơ chứ! Nắng đau như chó cắn trộm!

LY DỊ

Truyện ngắn của Nguyễn Thị Thanh – Hội văn học nghệ thuật Yên Bái – sáng tác tại Nhà sáng tác Cần Thơ 2023                                                                                   

              Mụ Hiến cuộn tròn tờ đơn trong tay bước ra cổng tòa án. Lão phó Liêm dắt chiếc xe đạp cà tàng đi theo sau. Dấn được một quãng lão bảo:

              - Lên xe tôi đèo!

              Mụ Hiến không nói không rằng rẽ ngang vào ngõ Ao Sen, mà hướng đó chẳng có ai là người thân cận gì cả. Phó Liêm đành đạp xe một mình và rồi cũng rẽ vào quán nước chè của bà bủ Sim.

              Cuối giờ chiều quán nước bao giờ cũng đông đúc hơn, là vì vừa ngồi nhâm nhi chén trà, vừa bàn luận chuyện lô đề. Những phút áp chót bao giờ cũng sôi động. Cứ đến tầm này con mẹ Hoan lại bê chiếc bàn nhựa và cái ghế con ra nhờ quán của bủ ghi đề. Hồi đầu ham khách nó còn cho ghi nợ, bây giờ thì tiền trao cháo múc, có thì cho ghi, không có thì nghỉ khỏe. Vì nợ nần khó đòi, nhất là cái của hồ vân nó khó lắm, bên nợ không chịu trả còn ra điều thách thức báo công an này nọ, thế là quay ra oánh nhau, lấy đá choảng nhau. Trên mặt con mẹ Hoan vẫn còn vết sẹo tướng kia thây!

              Đang chụm đầu xoay ngang, xoay dọc tờ thơ đề của ngày hôm nay thì tất cả đều ngoảnh ra do tiếng còi hú của xe cứu hỏa. Phó Liêm nhìn thấy một cột khói đen tỏa lên mù mịt từ phía xóm Ao Sen.

              - Cháy! Cháy to rồi! Không biết có ai bị chết cháy không nhỉ?

              Chẳng ai bảo ai, tất cả bỏ tờ thơ đề chạy nhao về phía đám cháy. Trong quán còn lại bủ Sim và con mẹ Hoan. Cũng chỉ loắng một lúc chừng mười lăm phút mọi người lại quay về quán, có cả mụ Hiến. Mụ vừa thở vừa kể, cứ nói một câu lại gật đầu nhấn mạnh:

- Đó là nhà vợ chồng Tuần Lan!... Vợ dạy học cấp một, chồng làm mộc! Hình như con vợ ngoại tình gì đó, thằng chồng suốt ngày ghen tuông, đánh chửi nên con vợ đâm đơn ly dị!... Hôm qua tòa án gọi lên hòa giải lần thứ nhất! Trưa nay thằng chồng đi mua một can xăng! Lúc con vợ đi làm về nó bảo nếu cô cố tình bỏ tôi thì thà cả hai cùng chết! Thế là nó lấy dây buộc cả hai lại rồi dội xăng lên người bật lửa đốt. Ôi chao!... Ai ngờ cái dây cháy đứt phựt nên con vợ chạy được ra ngoài, được mọi người dập lửa cho, bị bỏng hết cả mặt. Ôi chao! Còn thằng chồng số chết hay sao ấy mà lại chạy lên gác xép. Cái gác làm bằng gỗ, thế là bị cháy đen thui. Bao nhiêu đồ gỗ thủ công của khách đặt cũng cháy hết! Toàn bằng gỗ dổi với gỗ pơ mu mà lại! Ối chao ôi… khiếp quá! Rủn hết cả người…!

Phó liêm giật giật vai mụ vợ hỏi dồn:

- Có hỏi thằng Tuần năm nay bao nhiêu tuổi không? Nó sinh năm nào?

- Thấy bảo nó chết ở tuổi bốn chín! Năm hạn đấy! Có tránh cũng chả được. Tự mình giết mình!

- Quyết con bốn chín! Đánh lộn con chín tư! Đầu bốn! Đuôi chín! Lão Liêm bảo con mẹ Hoan ghi vào sổ.

- Này! Có tiền không? Con mẹ Hoan hất hàm hỏi.

Mụ Hiến nghiến răng chì chiết:

- Thôi tôi lạy ông! Nhà sắp ra đê rồi đấy! Mà đất này không có đê cho ông ở đâu nhá! Về! Lần này không nghe là dứt khoát ly dị!

Cả hội lô đề ngoài cách tính của mỗi người mỗi khác, nhưng rồi ai cũng cố ghi thêm con bốn chín cho đỡ ân hận. Có người còn xui lão Liêm đánh thêm đầu chín, đuôi bốn cho chắc ăn. Mụ Hiến nguẩy mông đi về. Lão Liêm thậm thụt dúi tiền cho mẹ Hoan rồi nhét nhanh tờ cáp đề vào túi quần.

Phó Liêm hôm nay giời đi vắng nên tự tay vào bếp. Lão xúc cơm nguội cho lên chảo rang. Mụ Hiến như chưa hề có chuyện gì xảy ra giữa hai vợ chồng nhanh nhảu lấy đôi đũa gắp vài gắp dưa chua trong vại đưa cho chồng. Nhà mụ nghiện cái món cơm rang với dưa chua này. Mỗi người một bát tô cơm rang, lão Liêm và vội rồi buông bát đũa lên ngồi hóng thông báo kết quả xổ số. Lão vỗ đùi đánh đét!

- Đấy mà! Giời ơi! Số rách!

Mụ Hiến chạy vội lên:

- Về bao nhiêu?

- Hôm nay mà quất một trăm thì ăn đủ! Con mẹ Hoàn hôm nay ôm thì chết nặng! Công nhận thằng này chết thiêng!

- Bốn chín hả? Tiếc nhờ…!

Lão Liêm lẩm bẩm:

- Mẹ cái thằng! Không sống được với nhau thì ra tòa ly dị, việc chó gì phải chết khổ chết sở như thế! Phải tay tao á..!

- Phải tay tao thì sao? Mụ Hiến gằn giọng - Khôn ngoan ra cửa quan mới biết nhá! Ở nhà đánh vợ chửi con, ra đến tòa thì rụt vòi xin lấy xin để!

- Ờ! Thế hóa ra cái nhà con Lan chả phải đưa đơn ra tòa tiếc gì nữa. Biệt ly vĩnh viễn rồi chứ cần gì ly dị! Lại không phải chia bôi của nả con cái gì sất! Lão Liêm tự bình luận.

- Ối xời! Chết kiểu đấy tiếng để đời chứ hay hớm cái gì!

- Thôi! Kệ mẹ chúng nó. Đi sang lĩnh tiền cái đã.

- Á à! Lại đánh hở? Đánh bao nhiêu?

- Bạch thủ có năm nghìn bọ. Mụ mà không gàn thì hôm nay ăn đủ. Đúng là loại đàn bà…!

Lão Liêm hăm hở đi sang nhà con mẹ Hoan. Mụ Hiến vờ như không quan tâm nhưng vẫn thầm nghĩ không chắc được cầm tiền ngay. Có thể, rất có thể con mẹ Hoan hôm nay ôm đề. Tháng trước nó trúng đậm cũng là vào ngày ở xóm có cụ Nhặt qua đời, rất nhiều người lấy tuổi cụ đánh bạch thủ nhưng đề không về. Nhà Hoan ôm cả nên thắng lớn, lần này chắc quen mui…

              Đang lụi hụi bê nồi cơm cám ra cho đàn chó đẻ ăn thì mụ Hiến nghe tiếng loảng xoảng trên nhà. Lão chồng thò đầu xuống bếp nói đổng:

              - Ngày mai ra tòa! Không hòa giải hòa giếc gì nữa! Mai mà con mẹ Hoan khất tao tiền con đề thì đừng có trách! Tham ôm vào cho chết!

              Mụ Hiến gầm lên:

              - Ối giời ơi…! Liên quan gì đến tôi mà ông đòi…? Sao lúc tòa hòa giải lại nhũn như con chi chi…! Chính ông xin tôi rút đơn nhá! Được rồi. Lành làm gáo, vỡ làm muôi!

         Mụ sấn xổ vào nhà định túm tóc, vặt tai thì không thấy lão chồng đâu. Một lúc sau đứa cháu nội gọi điện đến báo là ông nội sang ngủ bên nhà, bà không phải tìm. Mụ sống với lão đã hơn bốn mươi năm, bốn mặt con, bẩy mặt cháu. Mụ biết tính lão mà lão cũng biết tính vợ. Lão thủy chung với nghề mộc nhưng chuyên đi làm công cho các chủ xưởng hoặc nhận đóng đồ lặt vặt ở nhà nên chỉ được gọi phó mộc chứ không như mấy ông thợ cả có tay nghề cao như ông Cả Mạnh, ông Cả Triều... Lão say đề đến quên cả ăn, lúc nào trúng con đề thì cả làng cả tổng biết. Có thời lão đã đem về con xe máy đê đê đỏ vẻ hãnh diện lắm. Nhưng cái giống cờ bạc, được thì hạm chơi, thua thì ham gỡ nên lão cứ dấn vào nợ nần. Già rồi mà vợ chồng suốt ngày cãi cọ, mụ vợ đe ly dị tới dăm bẩy bận rồi chứ không đâu. Nhưng mỗi lần như thế lão lại hạ mình xin lỗi vợ con, rồi hứa sẽ từ bỏ đề đóm. Lão biết mụ vợ ruột để ngoài da thế thôi chứ chẳng thâm thúy gì. Kể cả những lần lão lên cơn khát tiền đánh đề đã ghè dao vào cổ mụ đòi tiền, nếu không đưa, tao giết! Mụ sợ hãi móc túi áo được đồng nào đưa tất cho lão. Có lần mấy thằng con xông vào bênh mẹ bị lão đạp cho ngã dúi dụi. Mụ lại khóc lóc đâm đơn ra tòa. Lão lại ân hận xin tòa hòa giải, xin mụ rút đơn. Cho nên cứ hạ mình xin lỗi là thượng sách. Ơ! Nhưng sao lần này lão lại đòi ra tòa ly dị nhỉ? Sáng hôm sau mụ Hiến đem chuyện này ra quán nước chè hỏi bủ Sim. Bủ nhấp ngụm nước chè, lấy chiếc khăn tay chùi nhèm mắt rồi chớp chớp nói cho mụ biết:

       - Ối dào!... Chiều hôm qua bên nhà con mẹ Hoan như giặc loạn!... Chả biết có đứa nào xui thằng Liêm, hay bọn nó nói đùa không biết. Rằng thì là, ông muốn có tiền chơi thì quyết ly dị đi để được chia phần đất bán đi có mà chơi mệt. Đấy! Chắc là như thế đấy! Rõ khổ!

         Mụ Hiến dẫm đành đạch hai chân lu loa:

       - Ối giời đất ơi! Sao tôi khổ thế này…! Xong mụ ráo hoảnh được ngay, quay sang nói với bủ Sim:

       - Đã thế, vỏ quýt dày có móng tay nhọn! Từ bi giờ cháu thề không viết đơn ra tòa nữa, xem lão ấy bấu víu vào đâu!

       Bủ Sim cười móm mén:

       - Vợ chồng mày thật như phường chèo…

     Hôm nay mặt trời lên sớm, ánh nắng đã rọi qua mái lều xiên xuống nền đất. Mụ Hiến đang định phân bua thêm điều gì với bủ Sim thì thấy cô Thủy cắp rổ rau đi chợ, mụ Hiến gọi vào hỏi:

       - Cô đi qua nhà thằng cu nhà em có thấy lão Liêm ở đó không?

       - Nào em có để ý!

       Bủ Sim nhân tiện hỏi thăm:

       - Này chị Thủy, cái Chung nhà chị được mấy đứa rồi nhỉ?

       - Buồn lắm bủ ơi! Con gái như hạt mưa sa, hạt vào đài các hạt sa vũng bùn… Cái số cháu vất vả lắm bủ ạ!

       Bủ Sim chẹp miệng thông cảm. Mụ Hiến có vẻ quan tâm hỏi:

       - Lâu lắm tôi chưa gặp vợ chồng nhà nó. Con gái gả chồng xa quá. Giờ hoàn cảnh nó ra sao?

       - Chẳng dấu gì Bủ và bá, cháu nó đi dậy học tít trên Mường Muổi, ở đây có xin được việc đâu! Lấy thằng chồng chẳng công ăn việc làm, đẻ ba đứa con gái. Chồng nó sinh ra rượu chè. Khổ! Nhà em bảo nó bỏ đi cho nhẹ nhưng nó nghĩ thương con…

       Mụ Hiến nghe mà máu dồn lên cổ như thể chuyện của con mình:

       - Thế thì bỏ quách đi chứ tiếc gì? Để con cái sống trong cái cảnh ấy bằng mười giết con chứ thương nỗi gì!

       - Vâng! Cực chẳng đã, cũng mấy lần ra tòa rồi đấy nhưng chẳng bỏ nổi. Cái nghiệp của cháu nó như thế. Ra đến tòa nó lại ôm mặt khóc bỏ về…

         Bủ Sim chia sẻ:

       - Ừ! Nó nghĩ phải. Con người với nhau không còn tình thì còn nghĩa, có phải cái áo đâu mà cởi phắt đi được.

         Cô Thủy có mỗi đứa con gái, hai vợ chồng thuốc thang mãi mà không sinh thêm được nữa. Vợ chồng cho con học hành đến nơi đến chốn, đi học cao đẳng sư phạm và cũng gom tiền chạy vạy cho nó có chỗ làm việc gần nhà, nhưng hợp đồng tới tám, chín năm mà không được biên chế. Vì vậy khi có người bạn nhận giúp đỡ xin việc ở vùng sâu, vùng xa cũng đành vậy. Đời con gái gặp đâu ấm đó. Cô Thủy đứng dậy xin phép đi chợ. Bỗng dưng cô lại ngồi thụp xuống bưng mặt khóc. Dường như không thể kìm nén nổi nỗi niềm, cô sập sùi:

       - Ơi con ơi là con…! Lúc ra tòa thì chẳng bỏ được… Giờ thì các cháu của tôi mồ côi bố rồi…!

       Cả bủ Sim và mụ Hiến cùng đỡ cô Thủy dậy và vỗ về hỏi han. Thì ra thằng con rể nhà cô đi uống rượu say về, trời tối nhập nhoạng nên lao cả người và xe đạp xuống suối, chết sặc nước. Nó chết mới cách đây chục ngày nhưng cô Thủy say xe ghê gớm nên chỉ có chồng cô lên trên đó với con gái và cháu ngoại. Mụ Hiến đăm đắm nhìn xa, thở dài và nói với cô Thủy:

       - Thôi! Theo tôi nghĩ… Như vậy là cái cách giải phóng cho con Chung. Ôi dào! Thế là chẳng cần ra tòa ly dị, ly diếc gì nữa. Khỏi mang tiếng!

       Bủ Sim tát vào mông mụ Hiến trách:

       - Cái con mẹ bô lô, ba loa…! Người ta đang đau cắt từng khúc ruột mà ăn nói hàm hồ. Thôi về đi!

     Mụ Hiến cảm thấy mình hàm hồ thật nên lủi đi thật nhanh. Đến gần cổng tòa án mụ bắt gặp đôi thanh niên nam nữ đang giằng tay nhau. Thằng con trai túm tay đứa con gái lôi ra, đứa con gái gồng mình mắm môi:

       - Mày buông tao ra! Tao không thể sống với cái loại mày. Nghe chưa!

       Mụ Hiến sáp vào can:

       - Thế nào? Cơ sự ra làm sao mà giằng xé nhau ở đây?

     Thằng con trai như vớ được phao lúc chấp chới:

       - Đấy, con nhờ bà nói với vợ con chút. Nó gớm quá đi mất. Có gì đâu, nó chỉ bắt gặp con đi ka ra ô kê mấy bận, mà toàn bạn bè con, nó biết cả, nhưng nó ghen quá bà ơi!

       - Đàn bà nổi cơn ghen là ghê lắm con ạ! Đau đẻ, ngứa ghẻ, đòn ghen mà! Thôi! Buông tay nó ra!

       Vừa tuột tay ra, đứa con gái hùng hổ:

       - Tao nộp đơn lên tòa! Đời tao còn trẻ lắm. Thiếu gì thằng đàn ông tốt!

       Mụ Hiến thở dài, lắc đầu, chép miệng. Đúng là vợ chồng trẻ con. Lẽ ra ở tuổi này chúng nó phải xưng hô anh anh, em em. Chứ đã đến cữ xưng mày tao là chuyện chẳng vừa. Mụ rảo bước về phía nhà thằng con cả, không biết lão chồng còn ở đấy hay về nhà rồi nữa. Mụ nghĩ lung mung đến cái chuyện ly hôn. Các cụ xưa vẫn nói mà, đời người con gái mười hai bến nước. Mụ đã lội qua cả bến đục, bến trong. Có lúc ngồi hái rau, bó mớ đi chợ mụ cũng liên tưởng, ừ cái ngọn rau muống vô tri vô giác này càng dấn trong bùn nó lại càng vươn lên non mởn. Rồi mụ tự cười mình, chả xinh xắn gì, chả học hành quái gì, hết lớp ba ở nhà gánh phân bón ruộng, tưới rau rồi lấy chồng. Cả xóm ngày ấy bảo con Hiến vớ được thằng Liêm thợ mộc chẳng như thài lài gặp cứt chó. Gớm, lấy chồng xong là cứ mơn mởn, thằng chồng lại chịu khó làm ăn. Như vậy là nhất rồi. Mụ tủm tỉm cười, được cái hơn bốn chục năm chung sống, đúng là lão rất chịu khó nhưng phải mỗi cái tội lô đề. Ờ! mà tiền lão, lão chơi! Thỉnh thoảng nổi cơn lên, trấn lột của mụ mấy đồng nhưng đã có ai như lão còn biết cất nhời xin lỗi vợ như vậy chứ! Hóa ra mình vẫn còn duy trì cái gia đình này được những hơn bốn mươi năm. Được lũ con, lũ cháu mà bây giờ vắng chúng nó thì buồn chết đi được. Kể cả lão chồng, giờ mà vắng tiếng chắc cũng buồn chết đi được!

         Đến cổng nhà con trai mụ gọi thằng cháu hỏi xem ông còn đó không. Cổng khóa, cửa khóa, cả nhà đi đâu nhỉ? Mụ hồ nghi đi về nhà. Lão Liêm và thằng cháu nội đã ngồi chờ. Thấy bà về, thằng cháu chạy ra ôm chân:

         - A bà về! Ông kìa bà!

         - Ông mày chứ ông tao à? Cha bố mày!

         - Hì! Bà chửi "Cha bố mày!" tức là bà chửi ông nhá!

         Tự dưng bà thấy nhẹ lòng. Căn nhà mọi khi chật chội lắm nhưng hôm nay như rộng thêm. Lão Liêm nói thăm dò:

         - Hôm qua vợ chồng thằng cả nó bàn. Nó bảo giờ ông bà có tuổi rồi, lại hay cãi nhau làm chúng nó không yên tâm. Nó bảo hay là dọn sang ở bên đó với các cháu cho vui.

         - Ông lại định giở trò lừa tôi để bán mảnh đất này lấy tiền lô đề chứ gì? Tôi đi guốc trong bụng!

         - Sao bà cứ nghĩ xấu cho tôi thế nhể?

         - Nghĩ à? Thật chứ nghĩ gì? Hôm qua ông nghe thằng nào, con nào mà về đòi tôi ra tòa li dị? Hôm nay tôi được nghe rồi nhá! Biết tỏng cái bụng…

         Không gian ngôi nhà lại chật căng như ngày hôm trước. Thằng cháu nội vô tư trèo lên cổ ông, ôm đầu và ghé vào tai ông nói rõ to:

         - Thôi! Cái đôi vợ chồng này trẻ con quá đi mất! Suốt ngày cãi nhau.

       Mụ Hiến phì cười, lại vô tư xuống bếp chuẩn bị cơm nước. Ba con chó cái cùng thi nhau đẻ. Nuôi chó con bán cũng lãi ra trò. Con chó vàng đang nằm cho con bú thấy chủ về nó vùng người dậy. Đàn con lễ thễ chạy theo, có con vẫn ngậm chặt bầu vú mẹ. Anh con trưởng đi đâu về ghé qua nhà và xuống gian bếp kéo mẹ ra sau bờ giếng nói chuyện:

         - Con nói với bà thế này… Bà thấy các con trưởng thành, đứa nào cũng được bố mẹ lo bề gia thất, công ăn việc làm ổn định. Ông bà giờ có phải lo cho đứa nào đâu! Một đàn cháu như thế kia bà nhìn có sướng không?

         Mụ Hiến tròn mắt hỏi:

         - Anh này lạ!... Hôm nay sao thế? Dạy khôn tôi à?

         - Con không dạy khôn. Bà đẻ ra chúng con cơ mà. Nhưng hôm nay con có lời xin ông, xin bà chấm dứt ngay cái chuyện ly hôn nhau đi ạ! Chúng con xấu hổ lắm! Già rồi…

         - Là tao dọa bố mày thôi! Đơn lên tòa mấy lần mà có bỏ được đâu!

         - Bà nghĩ dọa là yên à? Bà phải nghĩ cho con, cho cháu chứ!

         - Ừ thì chẳng nghĩ cho các anh các chị mà tôi chịu đựng bố các anh các chị ngần ấy năm à!

         - Thôi cố chịu đựng nốt vài chục năm nữa đi! Hì Hì…Biết bà rồi. Giờ mà ông bỏ đi thì có mà… Hay con bảo bố bỏ nhà đi tìm bà khác nhá! Hì Hì…

         - Cha bố nhà anh! Con với chả cái! Thôi, về đi!

         Anh con trưởng ôm ghì mẹ một cái thật chặt rồi lên nhà. Anh nháy mắt ra hiệu cho bố rồi dắt thằng con ra cổng. Mụ Hiến chạy theo gọi với để đưa cho đứa cháu cái mũ nhưng bố con nó đã lên xe máy phóng đi xa. Nắng nôi thế kia mà để thằng bé đầu trần, tối thế nào cũng sổ mũi cho mà xem. Mụ vào nhà thì lão Liêm đã xuống bếp vo gạo thổi cơm. Mụ quay ra đóng cổng lại, ngoắc khóa rồi đội nón ra vườn hái rau. Nắng trưa gắt thế cơ chứ! Nắng đau như chó cắn trộm!